Астроўскі пісаў драму «Навальніца» пад уражаннем ад экспедыцыі па гарадах Паволжа. Нядзіўна, што ў тэксце творы адбіліся не толькі норавы, але і побыт жыхароў правінцыі. Варта звярнуць увагу на час напісання — 1859 год, за год да адмены прыгоннага права. Тэма прыгону ніяк не адлюстравана ў творы, аднак, пры аналізе «Навальніцы» Астроўскага бачны востры канфлікт, які наспела ў грамадстве да сярэдзіны XIX стагоддзя. Гаворка ідзе пра супрацьстаянне старога і новага, свету людзей новай фармацыі і «цёмнага царства».
Падзеі п’есы разгортваюцца ў выдуманым Прыволжскай горадзе Калінавым. Варта адзначыць, што аўтар нездарма паказвае на ўмоўнасць месца дзеяння — Астроўскі хацеў паказаць, што такая атмасфера была характэрная ўсіх гарадах Расіі таго часу.
Для пачатку трэба звярнуць увагу на дзеючых асоб. Галоўная гераіня твора — Кацярына Кабанава. Дабралюбаў называе яе «прамянём святла ў цёмным царстве». Дзяўчына адрозніваецца ад астатніх персанажаў. Яна не хоча падпарадкаваць ўсіх сваёй волі, як Кабаниха, не жадае вучыць старых парадкаў. Кацярына хоча жыць сумленна і свабодна. Ня хоча прыніжацца і хлусіць родным, як гэта робіць яе муж. Ня хоча хавацца і падманваць, як рабіла Варвара Кабанава. Яе жаданне быць сумленнай перад сабой і перад іншымі прыводзіць да катастрофы. Здаецца, што з замкнёнага круга, у які Каця трапіла воляй абставінаў, немагчыма выбрацца. Але ў горад прыязджае Барыс, пляменнік Дзікага. Ён гэтак жа, як і Кацярына, не жадае задыхнуцца «у гэтым глухім кутку», ён не прымае пануюць у Калінавым парадкаў, ён не жадае мець нічога агульнага з абмежаванымі жыхарамі правінцыйнага гарадка. Барыс улюбляецца ў Кацярыну, і гэта пачуццё аказваецца ўзаемным. Дзякуючы Барысу, Кацярына разумее, што ў яе ёсць сілы для барацьбы з самадур, якія дыктуюць законы. Яна думае аб магчымым разрыве з мужам, пра тое, што можа з’ехаць разам з Барысам, нягледзячы на грамадскае меркаванне. Вось толькі Барыс аказваецца трохі не тым, кім ўяўляецца Каці. Яму, безумоўна, не падабаецца крывадушнасць і хлусня, якія дапамагаюць жыхарам Калінава дасягнуць сваіх мэтаў, але тым не менш Барыс паступае сапраўды гэтак жа: ён спрабуе наладзіць адносіны з чалавекам, якога пагарджае, дзеля атрымання спадчыны. Барыс не хавае гэтага, адкрыта кажа пра свае намеры (гутарка з Кулигиным).
Пры аналізе драмы Астроўскага «Навальніца» нельга не сказаць аб асноўным канфлікце драмы, які раскрываецца праз вобраз галоўнай гераіні. Кацярына, якая патрапіла ў бязвыхаднае становішча воляю абставінаў, супастаўленая з іншымі героямі, якія самі выбіраюць свой лёс. Напрыклад, Варвара мяняе замак на брамцы ў садзе, каб у яе была магчымасць сустракацца з каханым, а Ціхан, скардзячыся на кантроль маці, працягвае падпарадкоўвацца яе ўказам.
Другі бок канфлікту ўвасабляецца на ўзроўні ідэй. Кацярына, несумненна, належыць да новых людзей, якія хочуць жыць сумленна. Астатнія насельнікі Калінава прывыклі да штодзённай хлусні і асуджэння іншых (напрыклад, размовы Феклуши з Глаша).
Аналізуючы п’есу «Навальніца» Астроўскага нельга не згадаць аб крытычнай ацэнкі твора. Нягледзячы на тое, што ў той час яшчэ не існавала паняцця «драма для чытання», многія літаратурныя крытыкі і пісьменнікі выказалі сваё меркаванне наконт гэтай п’есы. Да крытыкі «Навальніцы» Астроўскага звярталіся многія літаратары. Некаторыя, напрыклад, Апполона Грыгор’еў, найбольш значным лічыў народнае жыццё, адлюстраваны ў творы. У палеміку з ім ўступіў Фёдар Дастаеўскі, аргументавана заяўляючы, што ў першую чаргу важная не нацыянальная складнік, а ўнутраны канфлікт галоўнай гераіні. Дабралюбаў ж больш за ўсё цаніў адсутнасць аўтарскіх высноў у фінале п’есы. Дзякуючы гэтаму чытач сам мог «зрабіць сваё заключэнне». У адрозненне ад Дастаеўскага, Дабралюбаў бачыў канфлікт драмы не ў асобы гераіні, а ў супрацьстаянні Кацярыны свеце самадурства і глупства. Крытык ацаніў рэвалюцыйныя ідэі, закладзеныя ў «навальніцы»: прэтэнзіі на праўду, захаванне правоў і павага да чалавека.
Пісараў адгукнуўся на гэтую п’есу Астроўскага толькі праз 4 гады пасля яе напісання. У сваім артыкуле ён уступіў у палеміку з Дабралюбавым, паколькі не прымаў погляды апошняга на твор. Называючы Кацярыну «рускай Афеліяй», крытык ставіць яе ў адзін шэраг з Базарава — героем, які імкнуўся разбіць існуючы парадак рэчаў. Пісараў бачыў у характары Кацярыны тое, што магло б служыць каталізатарам для адмены прыгоннага права. Аднак гэта было напярэдадні 1861 гады. Надзеі Пісарава на рэвалюцыю і на тое, што народ зможа дамагчыся дэмакратыі, не апраўдаліся. Менавіта праз гэты прызму Пісараў пазней і разглядаў гібель Кацярыны — гібель надзей на паляпшэнне сацыяльнай абстаноўкі.
Дзякуючы кароткім аналізу творы «Навальніца» можна не толькі зразумець сюжэт і асаблівасці творы, але і атрымаць некаторую інфармацыю аб грамадскім жыцці таго часу. «Навальніца» стала знакавым творам не толькі для самога Астроўскага, але і для гісторыі рускай драматургіі ў цэлым, адкрыўшы новыя бакі і спосабы пастаноўкі праблемы.
Ваш вынік:
- Вобраз Кацярыны ў п’есе «Навальніца»
- Параўнальная характарыстыка Обломова і Штольц
- Апошняе спатканне Кацярыны і Барыса
- Кароткі змест «Беспасажніца»
- Вобраз народнага заступніка Грышы Добросклонова
- Пейзаж і яго функцыі ў рамане «Абломаў»
- Матыў адзіноты ў лірыцы Лермантава
- Андрэй Штольц як антыпод Обломова
- Вобраз Вольгі Іллінскай ў рамане «Абломаў» (з цытатамі)
- Кароткі змест «Каму на Русі жыць добра»
Спадабалася складанне? Дапамажы праекту — цісні на кнопку, раскажы сябрам:
Не спадабалася? — Напішы ў каментарах чаго не хапае.
Па шматлікіх просьбах цяпер можна: захоўваць усе свае вынікі, атрымліваць балы і ўдзельнічаць у агульным рэйтынгу.
- 1. Міла Салбиева 902
- 2. Кацярына Красновид 277
- 3. Ekaterina Kolesnikova 108
- 4. Алеся Сергомазова 77
- 5. Галія Курбаниязова 62
- 6. Ганна Матвеева 59
- 7. Іван Зінчанка 55
- 8. Асхат Гара 49
- 9. Варвара Семакова 48
- 10. Аляксандр Анціпаў 45
- 1. Ramzan Ramzan 5,120
- 2. Iren Guseva 4,925
- 3. Мухамад Амон 2,739
- 4. Гузель Миннуллина 2,310
- 5. admin 2,045
- 6. Алёна Кошкаровская 1,886
- 7. Лізавета Пякина 1,772
- 8. Вікторыя Нойманн 1,738
- 9. Алёна Хубаева 1,718
- 10. Bulat Sadykov 1,667
Самыя актыўныя ўдзельнікі тыдня:
- 1. Вікторыя Нойманн — падарункавая карта кнігарні на 500 рублёў.
- 2. Bulat Sadykov — падарункавая карта кнігарні на 500 рублёў.
- 3. Дар’я Волкава — падарункавая карта кнігарні на 500 рублёў.
Тры шчасліўчыка, якія прайшлі хоць бы 1 тэст:
- 1. Наталля Старасціна — падарункавая карта кнігарні на 500 рублёў.
- 2. Мікалай З — падарункавая карта кнігарні на 500 рублёў.
- 3. Міхаіл Варонін — падарункавая карта кнігарні на 500 рублёў.
Карты электронныя (код), яны будуць адпраўленыя ў бліжэйшыя дні паведамленнем Вконтакте або электронным лістом.
Аналіз драмы А.М. Астроўскага «Навальніца»
«Навальніца» — драма, напісаная А.Н.Астроўскага у 1859 г. П’еса была створана напярэдадні адмены прыгоннага права.
Дзеянне адбываецца ў невялікім купецкім Прыволжскай горадзе Калінавым. Жыццё працякае там павольна, сонна, сумна.
Галоўная гераіня п’есы, Кацярына, рэзка адрозніваецца ад іншых дзеючых асоб гэтага соннага царства. «Ідэальны» Кацярыны — ня ідэальнасць наіўнай душы. Яна ўжо набыла горкі вопыт, прымушаючы сябе жыць з нялюбым мужам, Ціханам, пакараючыся злоснай свякрухі, Кабанихе, прывыкае да лаянцы Дзікага, папрокі, высокім глухім платоў, зачыненым брамы. Але ў ёй засталася цяга да прыгажосці, да таго, што яшчэ захавала дзіцячыя ўражанні.
Нечаканае жаданне паляцець, як птушка, успамін пра слупе святла ў царкве, дзе быццам аблокі ходзяць і спяваюць анёлы, і ўспаміны пра юнацтва — усё гэта гаворыць аб рамантычнасці і адоранасці Кацярыны, якая не знаходзіць водгуку ў сумнага жыцця з Ціханам, дзе над усімі страх , дзе ўсім людзям — «навальніца».
Навальніца ў п’есе — паняцце неадназначнае. Гэта і атмасферная з’ява, і душэўны пераварот, і страх, страх пакарання, граху, людскога суда.
Грэшная каханне Кацярыны да Барыса, сумленнага, добраму, прыстойнага, але слабавольны чалавеку, — шлях да яе гібелі, таму што ў самодурных умовах жыцця свабоднае пачуццё асуджана на смерць. Адораная, суцэльная, вельмі уражлівая Кацярына не магла, як Варвара з Кудрашоў, жыць таямніцай, зладзейскай любоўю, і таму яна каецца ў сваім «граху». Яна не пабаялася людскога суда, і гэта кажа аб сіле духу гераіні, а не толькі пра слабасць яго.
Кацярыну змагае ня удар маланкі. Яна сама кідаецца ў вір ,, сама вырашае свой лёс, сама шукае вызвалення ад такога жыцця. Для таго, каб прыняць гэтае рашэнне,
трэба мужнасць. Менавіта таму пакінуты «жыць. ды мучыцца »Ціхан зайздросціць мёртвай жонкі сваёй.
Ціхан ўпершыню адважыўся пайсці супраць волі сваёй маці, ён абвінавачвае яе ў смерці жонкі. Гэта вельмі нетрывалая перамога над страхам аўтарытэту, але гэта ўжо пачатак той сілы, якая разбурыць царства пакоры і сляпога падпарадкавання і бязволля.
Стыхійны выклік Кацярыны, унутраная самастойнасць і незалежнасць гераіні былі расцэненыя рускім крытыкам НА. Дабралюбавым як знак глыбокай пратэсту, наспяваючага ў краіне, які сведчыць пра блізкі канец патрыярхальнага ўкладу Расіі.