Дарагія сябры! Газета «Чырвоная зорка» і часопіс «Костер9raquo; запрашаюць вас прыняць удзел у дабром і патрэбным праекце.
Беражы гонар ззамаладу (Па аповесці А. С. Пушкіна «Капітанская дачка»)
Пытанне гонару займае першае месца ў шэрагу маральных знакаў. Можна перажыць распад эканомікі, можна змірыцца, хоць і вельмі цяжка, з распадам дзяржавы, можна, нарэшце, ператрываць нават растанне з самымі дарагімі людзьмі і з Радзімай, але з раскладаннем маральнасці ніколі не змірыцца ні адзін народ на зямлі. У чалавечым грамадстве заўсёды ставіліся з пагардай да ганебным людзям.
страта гонару # 151 гэта падзенне маральных асноў, за якім варта няўхільнае пакаранне. Амаральнасць губіць асобу чалавека, цэлыя народы зніклі з твару зямлі ў выніку таго, што іх кіраўнікі забыліся пра маральныя нормах.
Рускія пісьменнікі заўсёды звярталіся ў сваіх творах да праблемы гонару. Можна сказаць, што гэтая праблема была і ёсць адна з цэнтральных у вялікай рускай літаратуры.
Паняцце гонару ў чалавеку гадаваўся з дзяцінства. На прыкладзе аповесці А. С. Пушкіна «Капітанская дачка» мы можам прасачыць, як гэта адбываецца ў жыцці і да якіх прыводзіць вынікаў. Галоўны герой аповесці Пётр Андрэевіч Грынёў ў дзяцінстве атрымаў добрае выхаванне. Яму было з каго браць прыклад. Пушкін вуснамі Савельича на першых старонках аповесці знаёміць чытачоў з маральнымі ўстаноўкамі роду Грынёва: «Здаецца, ні бацюшка, ні дзядуля п’яніцамі ня бывалі; аб матухне і казаць няма чаго.» Такімі словамі выхоўвае стары слуга свайго падапечнага Пятра Грынёва, які ўпершыню напіўся і паводзіў сябе непрывабна.
Першы раз Пётр Грынёў паступіў па гонару, вярнуўшы картачны доўг, хоць у той сітуацыі Савельич спрабаваў яго ўгаварыць ухіліцца ад разліку. Але высакароднасць ўзяло верх. Чалавек гонару, па-мойму, заўсёды добры і бескарыслівы ў зносінах з іншымі. Напрыклад, Пётр Грынёў, нягледзячы на незадаволенасць Савельича, аддзячыў валацугу за паслугу, падарыўшы яму заячы кажух. Яго ўчынак у будучыні выратаваў ім абодвум жыцця. Гэты эпізод як бы кажа, што чалавека, які жыве па гонару, сам лёс захоўвае. Але справа яшчэ і ў тым, што людзі памятаюць дабро, # 151 значыць, у чалавека высакароднага больш шанцаў на жыццёвае шчасце.
Маральныя выпрабаванні чакалі Грынёва і ў крэпасці, дзе ён служыў. Швабрин перашкаджае любові Грынёва да Машы Міронавай, пляце інтрыгі. Справа даходзіць да паядынку. Швабрин ва ўсім супрацьпастаўлены Грынёва. Гэта чалавек карыслівы і невысакародныя. Нават падчас паядынку ён не пагрэбаваў скарыстацца для нанясення ўдару ганебнай сітуацыяй. Лёс у будучыні таксама прад’явіць яму рахунак за яго жыццёвую пазіцыю, але зусім іншай, чым Грынёва.
Швабрин далучыцца да Пугачову, і яго асудзяць як парушыў прысягу афіцэра. На прыкладзе Швабрина Пушкін паказвае, што знешняя культура мала ўплывае на станаўленне характару чалавека. Бо Швабрин быў нават больш адукаваны Грынёва, Ён добра ведаў французскія раманы, вершы, быў разумным суразмоўцам. Ён нават прыхільнасці Грынёва да чытання. Таму напрошваецца выснова, што вырашальнае значэнне маюць ўнутраныя ўстаноўкі чалавека, яго паняцці пра дабро і зло.
Падчас пугачёвского бунту асабліва ярка праявіліся маральныя якасці адных герояў аповесці і нізасць пачуццяў іншых. Мы даведаліся, што капітан Міронаў і яго жонка аддалі перавагу смерць, але не здаліся на міласць бунтаўнікоў. Гэтак жа паступіў і Пётр Грынёў, але быў памілаваны Пугачовым. Мне здаецца, аўтар даў зразумець чытачу, што Пугачоў праявіў велікадушнасць у дачыненні да маладога афіцэра не толькі з пачуцця ўдзячнасці за старую паслугу. Ён у роўнай ступені, як мне падалося, ацаніў у Грынёва чалавека гонару. Сам правадыр народнага паўстання не быў чужы паняццях гонару. Больш за тое. Грынёў і Маша дзякуючы Пугачову навекі здабылі адзін аднаго.
Швабрин апынуўся нямоглы ў ажыццяўленні сваіх карыслівых планаў. Пугачоў не толькі не падтрымаў Швабрина, але і відавочна даў яму ўцэліць, што ён няславіць і таму Грынёва ня канкурэнт.
Малады Грынёў меў уплыў нават на самога Пугачова. Так, атаман распавёў афіцэру казку, пачутую ім ад старой калмычки, у якой гаворка ішла пра тое, што лепш адзін раз напіцца свежай крыві, чым трыста гадоў харчавацца падлай. Вядома, казачны арол і крумкач ў казцы сімвалізуюць розны падыход да праблем рэвалюцыйнага пераўтварэння краіны. Пугачоў відавочна аддаваў перавагу арлу, тым, што кормяць крывёю. але Грынёў # 151 смела адказаў атаману: «вычварных. Але жыць забойствам і разбоем значыць, па мне, дзяўбці мёртвае». Пугачоў пасля такога адказу Грынёва аддаўся глыбокім разважанні.
Цікавы фінал аповесці. Здавалася б, сувязь з Пугачовым стане для Грынёва фатальны. Яго сапраўды арыштоўваюць па даносе. Яму пагражае смяротнае пакаранне, але Грынёў вырашае з меркаванняў гонару не называць імя сваёй каханай. Калі б ён распавёў усю праўду пра Машы, дзеля выратавання якой ён, уласна, і апынуўся ў такой сітуацыі, то яго б напэўна апраўдалі. Але ў самы апошні момант справядлівасць перамагла. Марыя Міронава сама звяртаецца з просьбай аб памілаванні Грынёва да дамы, набліжанай да імператрыцы. Дама верыць беднай дзяўчыне на слова. Гэты факт сведчыць аб тым, што ў грамадстве, дзе большасць людзей жывуць па гонару, справядлівасці заўсёды лягчэй дамагчыся. Дама аказваецца самай імператрыцай, і лёс каханага Машы вырашаецца ў лепшы бок.
Грынёў да канца застаўся чалавекам гонару. Ён прысутнічаў на кары Пугачова, якому быў абавязаны сваім шчасцем. Пугачоў даведаўся яго і кіўнуў галавой з эшафота. Такі фінал аповесці Пушкіна.
Такім чынам, прыказка «беражы гонар ззамаладу» мае значэнне жыццёвага талісмана, які дапамагае пераадольваць суровыя жыццёвыя выпрабаванні.
Грынёў і Швабрин ў аповесці А.С. Пушкіна «Капітанская дачка».
У аповесці Пушкіна «Капітанская дачка» разгортваюцца рэальныя гістарычныя падзеі — сялянская вайна пад кіраўніцтвам Емяльяна Пугачова. Грынёў і Швабрин — два галоўных героя гэтага твора. Паміж імі больш адрозненняў, чым падабенстваў.
Дваранскае паходжанне — мабыць, адзінае, што аб’ядноўвае гэтых двух герояў. Абодва выйшлі з шляхетных сем’яў, абодва афіцэры і служаць у Белогорск крэпасці, але калі Пётр Андрэевіч трапіў туды па волі бацькі, то Аляксей Іванавіч быў сасланы за дуэль са смяротным зыходам. Швабрин, у адрозненне ад Грынёва, які толькі пачаў самастойнае жыццё, ды і то пад наглядам свайго дзядзькі Савельича, ужо даўно жыве дарослым жыццём і ведае свет нашмат лепш, чым Пятруша. Пётр Андрэевіч яшчэ занадта малады і неспрактыкаваны, каб зразумець, наколькі небяспечны і падступны Швабрин.
Першая сварка са Швабриным кажа пра высакароднасць Грынёва: ён заступіўся за гонар дзяўчыны, пра каханне якой да сябе яшчэ не ведаў. Яго абурыла паводзіны Швабрина, калі той помсціў Машы Міронавай за тое, што яна адмовіла яму ў жаніцьбе.
Твор «Капітанская дачка» пачынаецца з эпіграфа «Беражы гонар ззамаладу», і паняцце гонару і абавязку, гэта тое, што найбольш моцна адрознівае двух галоўных герояў гэтага твора.
Мірнае жыццё ў Белогорск крэпасці перапынілася пасля пачатку паўстання пад кіраўніцтвам Пугачова, які, нягледзячы на ўсе намаганні каменданта Івана Кузьміча, з лёгкасцю ўзяў гэты невялікі горад. Грынёў, яшчэ нядаўна які жыў недалеткам ў маёнтку бацькі, усё ж такі цвёрда засвоіў словы: «Беражы гонар ззамаладу». Ён ясна разумеў, што, пацалаваўшы руку самазванца, ён аддасьць радзіму, гаспадарыні, якой прысягаў на вернасць, аддасьць каханую, бацькі якой толькі што загінулі, аддасьць гонар і годнасць рускага афіцэра. Гэтага ён не зможа зрабіць. Ён гатовы пайсці на шыбеніцу, але захаваць свой гонар, годнасць, вернасць і высакароднасць. Ён не мог жыць подлай жыццём здрадніка. Швабрин ж, баючыся за сваё жыццё, адразу пераходзіць на бок «вялікага гасудара». Ён не даражыць паняццем гонару і годнасці рускага афіцэра. Галоўнае для яго выжыць, хай нават праз прыніжэньне.
Яшчэ адно выпрабаванне прайшоў Грынёў, калі адбыўся яго размова з Пугачовым, які прапануе яму перайсці на бок паўстанцаў. Грынёў цвёрда і шчыра скажа: «Я прысягаў гаспадарыні імператрыцы, табе служыць не магу». І Пугачоў зразумеў, што Гринёв — чалавек гонару, і стаў паважаць яго больш, чым нават Швабрина, лёгка які змяніў Радзіме і переметнувшегося на яго бок.
Швабрин становіцца новым камендантам крэпасці і сілай спрабуе схіліць да саюза Машу Міронаву, якая жыла пад выглядам пляменніцы ў тутэйшай пападдзі. Грынёў звяртаецца да Пугачову з просьбай дапамагчы вызваліць каханую, і той дапамагае яму. Разгневаны самазванец едзе ў крэпасць, і дваранін Швабрин валяецца ў нагах у збеглага катаржніка. Подласць для яго абгортваецца ганьбай.
Па-рознаму складваецца і далейшы лёс двух герояў. Патрапіўшы ў рукі ўрада, Швабрин даносіць на Грынёва як на пугачевца-здрадніка. Наўрад ці можна выказаць здагадку, што Аляксей Іванавіч замоўчвае на допыце пра Мар’ю Іванаўне, таму што клапоціцца пра яе. Толькі прастадушнасць Пятра Андрэевіча перашкаджае яму здагадацца, што Швабрин зрабіў так толькі таму, што баяўся, што дачка капітана будзе сведчыць супраць яго. Але справядлівасць перамагла, імператрыца даведалася ад Машы Міронавай, як па-сапраўднаму паступіў Грынёў, і адпусціла яго на волю.
Два галоўных героя аповесці «Капітанская дачка» патрапілі ў бурны кругазварот гістарычных падзей, але кожны пераадолеў гэты часовай адрэзак па-свойму. Гринёв бярог свой гонар і з годнасцю выходзіў з найцяжкіх жыццёвых сітуацый, а Швабрин ня спрабаваў нават думаць пра маральны абавязак перад сваёй Радзімай, перад былым сябрам Гринёвым і Мар’яй Іванаўнай, якую калісьці любіў, і, у рэшце рэшт, усё скончылася не ў яго карысць.
30904 чалавека прагледзелі гэтую старонку. Зарэгіструйся або увайдзі і даведайся колькі чалавек з тваёй школы ўжо спісалі гэта сачыненне.
/ Складанні / Пушкін А.С. / Капітанская дачка / Грынёў і Швабрин ў аповесці А.С. Пушкіна «Капітанская дачка».
Глядзі таксама па твору «Капітанская дачка»:
Мы напішам выдатнае складанне па Вашым замове ўсяго за 24 гадзіны. Унікальнае складанне ў адзіным экземпляры.