Пра тэму: Чалавек і прырода заўсёды былі разам, але з часоў пачатку індустрыялізацыі, росту тэхнічнага прагрэсу і пераходу на нанатэхналогіі, чалавек забыўся сваё месца ў прыродзе, пасадзіўшы сябе ў бетонныя клеткі, нашпігаваны мікракліматам кандыцыянераў. Складанне — разважанне на тэму яднання чалавека з прыродай.
Сучасны свет жалеза і бетону мала чым нагадвае існаванне чалавека ў мінулым. Яшчэ нейкіх сто гадоў назад у нашых гарадах было больш дрэў, мы імкнуліся хоць неяк напоўніць жыццё зелянінай, не раздзіраючы сувязяў з прыродай.
Сёння чалавек акружаны толькі карыснымі і патрэбнымі рэчамі: аўтамабілі і разнастайныя электронныя прылады, цагляныя дамы, металічныя канструкцыі, асфальт, бетон. Няўжо прырода не ўпісваецца ў гэты пералік рацыянальных элементаў жыцця? Прагрэс дае чалавеку мноства эфектыўных вынаходак, але ўсё больш аддаляе яго ад жывой прыроды. Тым не менш, чалавек не павінен забываць пра свае карані. Усе мы з’яўляемся часткай жывой сістэмы на планеце Зямля, нашы продкі жылі практычна пад адкрытым небам і датыкаліся з навакольным светам кожны дзень. Мы ж адгарадзіліся ад гэтага свету пластыкам, сталлю і бетонам, і гэтая штучная ізаляцыя прыгнятае нас, адмоўна ўплывае на наша здароўе і псіхіку.
Далёка не ў кожнага сучаснага абывацеля маецца магчымасць акунуцца ў свет раслін і жывёл, адчуць яднанне з прыродай. Мы часта не заўважаем, як цягнемся да гэтых згубленым каранёў, імкнучыся час ад часу прагуляцца ў парку, выбрацца на адпачынак у лес або, нават, купіць сабе невялікі домік за горадам. Чалавеку цяжка змагацца з натуральным жаданнем бачыць вакол сябе сапраўдную, а не сінтэтычную жыццё. Ды і навошта гэта рабіць?
Так, рытм нашага жыцця паскорыўся, і руціна штодзённых абавязкаў паглынае нас, прымушае забываць аб простых радасцях і жаданнях. Тым не менш, не варта абмяжоўваць сябе ў зносінах з прыродай, хай нават гэта будуць элементарныя ўчынкі і падзеі. Варта іншымі вачыма зірнуць на асяроддзе, лішні раз парадавацца вясновай зеляніны ў парку ці лесе, пакарміць галубоў, выбрацца на святочны пікнік да ракі ці адправіцца ўсёй сям’ёй за грыбамі. Нават традыцыйны адпачынак можна арганізаваць інакш — забыцца на час пра камфортных гатэлях і курортах, выбраўшы больш дзікія турыстычныя маршруты.
Некранутых куткоў на нашай планеце застаецца з кожным годам усё менш, і мы не аддаем сабе справаздачу ў тым, што паступова прывыкаем да адсутнасці жывой прыроды вакол. І калі нам яшчэ ёсць што ўспомніць, то, магчыма, нашы дзеці стануць прымаць такі жалезабетонны свет за норму. Варта часцей атрымліваць асалоду ад натуральнай прыгажосцю Зямлі, пакуль у нас ёсць такая магчымасць.
Мы ў Фэйсбуку
"сезоны года" — гэта часопіс аб прыродзе, культуры і навакольным свеце.
Матэрыялы можна выкарыстоўваць для азнаямлення дзяцей з прыродай, у дапамогу школьнікам, у рабоце выхавальніка і настаўнікі.
Чалавек і прырода
Ўзаемаадносіны чалавека і прыроды заўсёды былі аб’ектам увагі рускіх пісьменнікаў. Важна, што прырода разглядалася імі не як фон, а ня як нешта мёртвае і пазбаўленае душы. Традыцыя рускай літаратуры заключаецца ў тым, што прырода лічылася часткай Сусвету, жывы субстанцыяй, якая існуе па адным і тым жа законам з чалавекам. Такім чынам, яна прызнавалася роўнай яму, а, можа быць, і праўзыходнай яго па розуму, пачуццяў, мудрасці.
Адным з яркіх прыкладаў у гэтым сэнсе з’яўляецца верш А.С. Пушкіна «Ізноў я наведаў …» Прырода ў творчасці Пушкіна нададзеная глыбокім філасофскім сэнсам. Яе вечныя законы Пушкін разглядае як найглыбейшую мудрасьць сьвету.
У вершы Пушкін апісвае свае ўражанні ад наведвання Міхайлаўскага. Думкі паэта звяртаюцца да пражытаму, ён сумна разважае пра сябе і пра час. Пушкін адчувае мудрасць «агульнага закона» — вечнага абнаўлення і перамогі жыцця: «… і шмат перамен у жыцці для мяне, І сам, пакорны агульнаму закону, Перамяніўся я …». Гэты закон ўвасабляецца ў яго вершы ў цэнтральным вобразе трох соснаў.
Сціплая прырода стала магутным крыніцай паэтычнага натхнення і глыбокага філасофскага прасвятленні для лірычнага героя. Ён з радасцю вітае нараджэнне новай «зялёнай сям’і». Паэту радасна думаць пра тое, што ён неаддзельны ад прыроды. На душы ў яго хаця і сумна, але светла. Таму ён так адкрыта глядзіць у будучыню.
У рамантычнай паэме М.Ю. Лермантава «Мцыри» прырода выступае сімвалам доўгачаканай свабоды для галоўнага героя, увасабленнем яго Радзімы і шчасця.
Вырваўшыся, нарэшце, на свабоду, Мцыри сапраўды зліўся з прыродай. Велічныя карціны Каўказа зрабілі на юнака незгладжальнае ўражанне: «пышныя поля, пагоркі, пакрытыя вянком дрэваў, груды цёмных скал, горныя хрыбты, у снягах, падпаленых, як алмаз, Сівы непарушны Каўказ …» Квітнеючы сад, які Мцыри ўбачыў у першую раніцу сваёй волі , даў адчуць герою неабсяжнасць навакольнага свету, яго гармонію і прыгажосць. Бура, разыграць у ноч ўцёкаў паслушнік, і горны паток блізу цудоўнага саду — усе яны сталі сябрамі Мцыри.
Лермантаў паказвае, што прырода дала юнаку тое, што не маглі даць вырасцілі яго манахі і манастырскія сцены. Толькі на волі Мцыри адчуў яднанне з усім светам, толькі тут ён адчуў сябе па-сапраўднаму ганарлівым і свабодным.
Ўспрыманне прыроды як увасаблення Радзімы, Бацькаўшчыны, сустракаецца ў многіх рускіх пісьменнікаў. Так, у аповесці М.В. Гогаля даецца выдатнае апісанне Запарожскай стэпе, якая адлюстроўвае сілу кахання герояў да роднай Украіне.
Убачыўшы прыгажосць дзікай прыроды, Тарас Бульба і яго сыны забываюць пра ўсё. Гогаль піша, што «сэрца іхняга схамянуліся, як птушкі». Па меры таго, як героі набліжаліся да Сечы, стэп станавілася ўсё больш цудоўнай. Герояў цалкам захапіла навакольная прырода. Было зразумела, што там практычна не ступала нага чалавека.
Прызнаным спеваком прыроды як увасаблення найвышэйшай мудрасці, законаў Сусвету, з’яўляецца Ф.І. Тютчев. Уся яго лірыка прасякнута піетэтам перад Прыродай. Так, напрыклад, вершу «пявучасць ёсць у марскіх хвалях …» папярэднічае эпіграф з старажытнарымскай паэзіі — «Est in arundineis modulatio musica ripis» ( «Ёсць музычная складнасць у прыбярэжных чаратах»). Ён і вызначае асноўны матыў верша — гарманічнасць і мудрасць свету прыроды, захапленне паэтам ёю.
Чалавек адзінокі, сам-насам са сваёй душэўнай болем, спробамі стаць шчаслівым, спасцігнуць гармонію. Душа яго пратэстуе супраць свайго адчайнага становішча, але не знаходзіць адказаў на свае пытанні.
У якасці ўзору паэт падае нам свет прыроды, цэласнай і гарманічнай ад моманту свайго стварэння. На думку Цютчава, чалавек — таксама частка прыроды. Такім чынам, мы можам вярнуцца да вытокаў, зразумець законы Сусвету і таксама стаць гарманічнымі і цэласнымі, а значыць, шчаслівымі.
Пісьменнікі 20 стагоддзя перанялі традыцыю рускай класічнай літаратуры ва ўспрыманні і апісанні прыроды. М.А. Шолахаў паказвае, што яго героі-казакі непарыўна звязаны са сваёй зямлёй. Любоў да радзімы трывала ўвайшла ў жыццё гэтых людзей, у іх сістэму каштоўнасцяў, культуру, светаўспрыманне. А прырода з’яўляецца непасрэдным праявай роднай зямлі.
Каб падкрэсліць гэтую непарыўную сувязь, Шолахаў звяртаецца да паралелізму — прыёме, запазычаных ім з фальклору. Розныя стан прыроды пісьменнік майстэрску суадносіць з псіхалагічным станам сваіх герояў, што дазваляе больш дакладна і глыбока пранікнуць ва ўнутраны свет чалавека.
Так, у главе 50 трэцяй кнігі «Ціхага Дона» пейзаж апраўляе і суправаджае ўспыхнулі пачуцці і адраджацца адносіны паміж Рыгорам і Аксіння. Апісанне прыроды каментуе пачуцці герояў (галоўным чынам, Аксіння), дапамагае пракрасціся ў іх унутраны свет, зразумець іх пачуцці і іх сутнасць.
У творах М. Пришвина — класіка рускай літаратуры 20 стагоддзя — таксама велізарную ролю адыгрывае родная прырода. Героямі тварэнняў Пришвина становяцца не толькі людзі, але і птушкі, жывёлы. Чытаючы апавяданні гэтага пісьменніка, здзіўляешся яго назіральнасці, дабрыні, сіле сардэчнага ўдзелу ў свеце ўсяго жывога.
Кніга апавяданняў Пришвина «Лясная кропель», напрыклад, таксама апускае нас у свет прыроды, свет лесу. З яе мы даведаемся пра гаючыя ўласцівасці журавін, пра значэнне лесу для чалавека, пра тое, як паляўнічы задавальняе аблавы на ваўкоў, якія звычкі ў зайца і лісіцы, у ваўка і ў цецерука, чаму трэба, асабліва на балоце, трымацца цвёрдай сцежкі, і што сабой уяўляюць вялікія тарфяныя балоты і г.д.
Чытаючы кнігі Пришвина, пачынаеш разумець, што жыццё прыроды ідзе па сваіх мудрым глыбінным законах. І калі іх парушаць, то будзе парушаная ўся жыццё, у тым ліку, і чалавека.
Такім чынам, у рускай літаратуры прырода і чалавек цесна ўзаемазвязаны. Пісьменнікі паказваюць, што яны з’яўляюцца часткай аднаго цэлага, жывуць па адных законах, узаемна ўплываюць адзін на аднаго. Самаўлюбёны памылкі чалавека, якія ўяўляюць сябе спадаром прыроды, прыводзяць да сапраўднай трагедыі — згубы ўсяго жывога і людзей, у першую чаргу. І толькі ўвага, клопат і павагу ў законах прыроды, Сусвету могуць прывесці да гарманічнага існавання чалавека на гэтай Зямлі.
0 чалавек прагледзелі гэтую старонку. Зарэгіструйся або увайдзі і даведайся колькі чалавек з тваёй школы ўжо спісалі гэта сачыненне.
/ Складанні / ЕГЭ / Частка C / Чалавек і прырода
Мы напішам выдатнае складанне па Вашым замове ўсяго за 24 гадзіны. Унікальнае складанне ў адзіным экземпляры.