Раман А. С. Пушкіна «Дубровский9raquo; — твор аб драматычнай лёсе беднага двараніна, у якога незаконна было аднята маёнтак. Адчуўшы спачуваннем да долі нейкага Астроўскага, Пушкін у сваім рамане прайграў праўдзівую жыццёвую гісторыю, не пазбавіўшы яе, вядома, аўтарскага выдумкі.
Герой рамана, Андрэй Гаўрылавіч Дуброўскі — адстаўны паручнік гвардыі, небагаты памешчык.
Жыве ён вельмі сціпла, але гэта не замінае яму падтрымліваць добрасуседскія адносіны з Кірылы Пятровічам Троекуровым, вядомым усёй акрузе панам, адстаўным генерал-аншэфам, вельмі багатым і шляхетным чалавекам, якія маюць шматлікія сувязі і важкі аўтарытэт. Усе, хто ведае Троекурова і яго нораў, трымцяць пры адным толькі згадванні яго імя, яны гатовыя дагаджаць найменшым яго прыхамацяў. Сам знакаміты пан падобныя паводзіны успрымае як належнае, бо, на яго думку, менавіта такога стаўлення яго асоба і заслугоўвае.
Троекуров пыхай і грубы нават з людзьмі самага высокага звання. Ніхто і нішто не здольна прымусіць яго схіліць галаву. Кірыла Пятровіч пастаянна акружае сябе шматлікімі гасцямі, якім ён дэманструе сваё багатае маёнтак, Патрэбны догляд і якіх шакіруе вар’ятамі забавамі. Гэта наравісты, самалюбівы, пыхлівы, распешчаны і перакручаны чалавек.
Адзіны, хто карыстаецца павагай Троекурова, — гэта Андрэй Гаўрылавіч Дуброўскi. Троекуров здолеў разглядзець у гэтым бедным двараніна адважнага і незалежнага чалавека, здольнага горача адстойваць пачуццё ўласнай годнасці перад кім бы там ні было, і ён умее свабодна і прама выказваць уласны пункт гледжання. Падобныя паводзіны — рэдкасць у асяроддзі Кірылы Пятровіча, таму інакш, чым з іншымі, склаліся яго адносіны з Дуброўскi.
Праўда, Траекураўскі ласку хутка змянілася на гнеў, калі Дуброўскі пайшоў насуперак Кірылу Пятровічу.
Хто вінаваты ў сварцы? Троекуров Уладалюбства, а Дуброўскі рашучы і нецярплівы. Гэта чалавек гарачы і неабачліва. Таму несправядліва было б ўскладаць віну толькі на Кірылу Пятровіча.
Троекуров, безумоўна, няправільна павёў сябе, не толькі дазволіўшы псароў абразіць Андрэя Гаўрылавіча, але і падтрымаўшы словы свайго дваровага гучным смехам. Не мае рацыю ён быў і калі раззлаваўся на патрабаванне суседа выдаць Парамошку для пакарання. Аднак і Дуброўскі вінаваты. Ён прутамі правучыў злоўленых Пакроўскіх мужыкоў, якія крадуць у яго лес, і адабраў у іх коней. Падобныя паводзіны, як сцвярджае аўтар, супярэчыла «усім паняццях аб праве вайны», а напісанае некалькі раней ліст Троекурову па тагачасных паняццях пра этыкет было «весьманеприлично9raquo ;.
Каса натрапіла на камень. Кірыла Пятровіч выбірае самы страшны спосаб помсты: ён мае намер пазбавіць суседа даху над галавой, хай нават і няправедным шляхам, зняважыць, раздушыць яго, прымусіць падпарадкоўвацца. «У тым-та і сіла, — сцвярджае Троекуров, — каб без усякага правы адабраць маёнтак». Багаты пан падкупляе суд, не задумляючыся ні аб маральнай баку справы, ні пра наступствы што здзяйсняецца беззаконня. Наравістасць і уладалюбства, гарачнасць і палкі нораў у адзін момант руйнуюць дружбу суседзяў і жыццё Дуброўскага.
Кірыла Пятровіч отходчив, праз некаторы час ён вырашаецца на прымірэнне, бо «ад прыроды не карысьлівец», але аказваецца занадта позна.
Троекуров, па словах аўтара, заўсёды «выказваў усе заганы чалавека неадукаванага» і «прывык даваць поўную волю ўсім парывам свайго палкага нораву і ўсім задума даволі абмежаванага розуму». Дуброўскі не захацеў змірыцца з гэтым і панёс цяжкае пакаранне, асуджаючы на галечу не толькі сябе, але і ўласнага сына. Абвостранае славалюбства і абражаная гонар не дазволілі яму цвяроза зірнуць на сітуацыю, якая склалася і пайсці на кампраміс, шукаючы прымірэння з суседам. Будучы чалавекам глыбока прыстойным, Андрэй Гаўрылавіч не мог выказаць здагадку, як далёка Троекуров можа зайсці ў жаданні адпомсціць, як лёгка можа быць падкуплены суд, як без законнай падставы могуць выставіць на вуліцу. Ён мераў навакольных сваёй меркай, быў упэўнены ва ўласнай праваце, «не меў ні палявання, ні магчымасці сыпаць каля сябе грашыма», а таму «мала беспокоился9raquo; аб узбуджанай супраць яго справе. Гэта адыграла на руку яго нядобразычліўцам.
Абмаляваў канфлікт паміж Троекуровым і Дуброўскай-старэйшым, А. С. Пушкін выкрыў жорсткасць і мсцівасць, паказаў цану гарачнасці, востра паставіў маральныя пытанні свайго часу, якія вельмі блізкія і сённяшняму чытачу.
Сачыненне на тэму Дуброўскі і троекурова: гісторыя сяброўства і варожасці
LITERATURUS: Свет рускай літаратуры
Аналіз твораў. Характарыстыка герояў. Матэрыялы для твораў
Дружба і варожасць паміж Дуброўскі і Троекуровым ў рамане «Дуброўскі»: прычыны сваркі
Дружба і варожасць Дуброўскага і Троекурова ў рамане «Дуброўскі»: прычыны сваркі
«Некалі былі яны таварышамі па службе і Троекуров ведаў з практыкі нецярплівасць і рашучасць яго характару.» Сыдучы ў адстаўку, Дуброўскі і Троекуров пасяляюцца ў сваіх маёнтках, дзе яны аказваюцца суседзямі. Абодва памешчыка вельмі радыя гэтаму суседстве:
«. Быў яму бліжэйшым суседам і валодаў сямідзесятыя душамі.» «. Троекуров, адстаўны генерал-аншэфам, прыехаў у свой маёнтак, яны ўбачацца і ўзрадаваліся адзін аднаму.» Нейкі час Дуброўскі і Троекуров жывуць мірна і дружна:
«Усе зайздросцілі згодзе, ўцараванаму паміж пагардлівым Троекуровым і бедным яго суседам і дзівіліся смеласці гэтага апошняга, калі ён за сталом у Кірыла Пятровіча прама выказваў сваё меркаванне, не клапоцячыся пра тое, противуречило Ці яно меркаванняў гаспадара. «
Першы канфлікт (у Псарня)
«. Высылаць да яму маіх людзей з пакаяння, ён вольны іх мілаваць, караць! — ды што ён на самай справе задумаў; ці ведае ён з кім звязваецца? Вось я ж яго. Паплачаце ён у мяне, пазнае, якое ісці на Троекурова ! « Пасля гэтага выпадку варожасць паміж Троекуровым і Дуброўскай ня сцішаецца, а, наадварот, узмацняецца:
«Прайшло некалькі дзён, і варожасць паміж двума суседзямі не супакойвалася. <. > Новае акалічнасць знішчыла і апошнюю надзею на прымірэнне. «
Другі канфлікт (крадзеж лесу)
«. Наехаў на Пакроўскіх мужыкоў, спакойна якія крадуць у яго лес. Убачыўшы яго, яны кінуліся бегчы. Дуброўскі са сваім фурманам злавіў з іх дваіх і прывёў іх звязаных да сябе на двор. Тры непрыяцельскія коні дасталіся тут жа ў здабычу пераможцу. <. > . наважыўся. правучыць сваіх палонных прутамі, якімі назапасіліся яны ў яго ж гаі, а коней аддаць у працу, прыпісаўшы да панскага быдлу. «
«У тым-то і сіла, каб без усякага правы адабраць маёнтак.. <. > ды вось бяда — у яго ўсе паперы згарэлі падчас пажару. « Троекуров падкупляе чыноўнікаў і незаконным шляхам выйграе суд у Дуброўскага. У выніку, маёнтак Дуброўскі, Кистеневка, пераходзіць у валоданьне Троекурова:
«Шабашкин за яго калупаўся, дзейнічаючы ад яго імя, палохаючы і падкупіць судзьдзяў і тлумачачы крыва і впрям разнастайныя ўказы.» Прайграўшы суд, стары Андрэй Дуброўскі захворвае і сыходзіць з розуму ( «ўпадае ў дзяцінства»):
«Кистеневка належала Троекурову. <. > Ад прыроды не быў ён карысьлівец, жаданне помсты прыцягнула яго занадта далёка, сумленне яго наракала. Ён ведаў, у якім стане знаходзіўся яго праціўнік, стары таварыш яго маладосці — і перамога не цешыла яго сэрца.<. > Здаволенае помсту і уладалюбства заглушалі да некаторай ступені пачуцці больш высакародныя, але апошнія нарэшце перамаглі. Ён рашыўся памірыцца з старым сваім суседам, знішчыць і сляды сваркі, вярнуўшы яму яго здабытак. « Троекуров прыязджае да маёнтак Дуброўскi. Стары Андрэй Дуброўскі бачыць Троекурова ў акно і хвалюецца настолькі, што з ім здараецца параліч. Ён тут жа памірае:
«У гэты час хворы сядзеў у спальняй каля акна. Ён даведаўся бацюшка Пятровіча. <. > Хворы паказваў пальцам на двор з выглядам жаху і гневу. Ён паспешліва падбіраў падлогі свайго халата, збіраючыся ўстаць з крэслаў, прыўзняўся — і раптам упал.- Сын кінуўся да яго, стары ляжаў без пачуццяў і без дыхання — параліч яго ўдарыў. « Пасля смерці старога Дуброўскага чыноўнікі адбіраюць маёнтак у маладога Дуброўскага і перадаюць яе Троекурову. Застаўшыся сіратой без даху над галавой, Уладзімір Дуброўскі становіцца разбойнікам:
«. Уладзімір Дуброўскі, няня Ягораўна, дваровы чалавек Рыгор, фурман Антон і каваль Архіп зніклі невядома куды.» «Рабуй, адно іншых выдатных, вынікалі адно за іншым. Не было бяспекі ні па дарогах, ні па вёсках. Некалькі троек, напоўненых разбойнікамі, раз’язджалі днём па ўсёй губерні — спынялі падарожнікаў і пошту, прыязджалі ў селы, рабавалі панскія дома і здраджвалі іх агню. «