Сваю камедыю «Гора ад розуму» А.С. Грыбаедаў скончыў у 1824 годзе. Напісаная ў эпоху падрыхтоўкі «рыцарскага подзвігу» дзекабрыстаў, п’еса распавядае пра настроі і канфліктах таго напружанага часу. Асабліва трагічна яны гучаць, як мне здаецца, у сутыкненні герояў «маладога пакалення» — Чацкого, Молчалина, Соф’і.
Галоўны герой камедыі — малады дваранін Аляксандр Андрэевіч Чацкі — «новы» чалавек з прагрэсіўнымі ліберальнымі поглядамі. Гэты герой напоўнены ўзвышанымі ідэямі. Ён пратэстуе супраць старых парадкаў, якія існавалі ў тую эпоху не толькі ў Маскве, але і ва ўсёй Расіі. Чацкі змагаецца за «новыя» законы: свободу, розум, культуру, патрыятызм:
Не, цяпер свет ужо не такі.
Вальней ўсякі дыхае
І не спяшаецца упісацца ў полк блазнаў.
Прыбыўшы ў дом Фамусова, Чацкі марыць пра дачку гэтага багатага пана — Соф’і. Ён закаханы ў дзяўчыну і спадзяецца, што Соф’я любіць яго. Але ў доме старога сябра яго бацькі героя чакаюць адны расчараванні і ўдары. Па-першае, высвятляецца, што дачка Фамусова любіць іншага. Па-другое, што ўсе маскоўскае асяроддзе — гэта чужыя для героя людзі. Ён ніяк не можа пагадзіцца з іх поглядамі на жыццё.
Так, Чацкі лічыць, што кожнаму чалавеку неабходна адукацыю. Акрамя таго, ён патрыёт Расіі. Герой марыць, каб людзі ганарыліся сваёй айчынай, добра ведалі і гаварылі на рускай мове. Акрамя таго, Чацкі — заўзяты прыхільнік адмены прыгоннага права.
Адным словам, Аляксандр Андрэевіч Чацкі хоча змяніць лад Расіі да лепшага, зрабіць так, каб людзям жылося больш сумленна і справядлівымі. Аднак у доме Фамусова ён сутыкаецца з заўзятым супрацівам — у яго з’яўляюцца сапраўдныя ідэйныя ворагі. Адным з іх з’яўляецца Аляксей Сцяпанавіч Молчалин.
Гэты герой — чалавек аднаго з Чацкого пакалення. Але, у адрозненне ад Аляксандра Андрэевіча, Молчалин — перакананы кансерватар, таму паразуменне паміж імі немагчыма. Больш таго, паміж гэтымі персанажамі непазбежны канфлікт — іх жыццёвыя ідэалы, маральныя прынцыпы і паводзіны ў грамадстве абсалютна процілеглыя.
Так, напрыклад, Чацкі не можа зразумець, «навошта ж меркавання чужыя толькі сьвятыя». Молчалин жа, як і Фамусов, лічыць залежнасць «ад іншых» асноўным законам жыцця: «У мае лета не павінна смець Сваё меркаваньне мець».
Бясспрэчна, Молчалин, у адрозненне ад Чацкого, пасрэднасць. Але ў яго ёсць «свой талент» — «умеранасць і акуратнасць». Дзякуючы ім, герой ужо дамогся «шмат чаго»: «З таго часу, як лічуся па архівах, Тры узнагароджаных атрымаў».
Светапогляд і паводзіны Молчалина строга рэгламентуецца яго становішчам у службовай іерархіі. Молчалин і падумаць сабе не можа нейкі маломальской свабоды — у думках або учынках. Для яго галоўнае — аўтарытэты:
Чыноўныя і службовыя —
Усё ёй сябры і ўсе родныя …
Затое, у адрозненне ад Чацкого, Молчалин арганічна ўпісваецца ў фамусовское таварыства. Можна сказаць, што гэта «маленькі Фамусов», бо ў яго шмат агульнага з галоўным маскоўскім «тузом», нягледзячы на іх вялікую розніцу ва ўзросце і ў грамадскім становішчы. Напрыклад, стаўленне Молчалина да службы — чыста «фамусовское»: ён хацеў бы «і ўзнагароджанне браць, і весела пажыць».
Молчалин — антыпод Чацкого не толькі па перакананнях, але і па характары стаўлення да Соф’і. Чацкі шчыра закаханы ў гэтую дзяўчыну, вышэй за гэты пачуцці для яго нічога не існуе. Молчалин ж толькі ўмела прыкідваецца, што любіць Соф’ю, хоць, па ўласным прызнанні, не знаходзіць у ёй «нічога зайздроснага».
Што ж уяўляе сабой Соф’я Фамусова — «прадмет» адзінаборствы Чацкого і Молчалина? На мой погляд, гэта вельмі супярэчлівы персанаж. З аднаго боку, дачка Фамусова разумная і неардынарных. Па сваіх унутраных якасцях на павінна стаць прыхільніцай Чацкого. Аднак, на жаль, гэтага не адбываецца. Больш таго, менавіта Соф’я становіцца прычынай ганенні Аляксандра Андрэевіча — яна, абразіў за Молчалина, аб’яўляе Чацкого вар’ятам.
Мы разумеем, што вялікі патэнцыял гэтай гераіні згубленыя «фамусовским» выхаваннем — хлуснёй, двухаблічны, коснасцю, кансерватызмам. Магчыма, калі-небудзь Соф’я і раскрые ўсе свае магчымасці, аднак гэтае пытанне аўтар пакідае адкрытым. Як, зрэшты, і пытанне пра далейшы лёс Чацкого і Молчалина.
Такім чынам, маладое пакаленне ў камедыі Грыбаедава «Гора ад розуму» прадстаўлена зусім рознымі персанажамі, якія прадстаўляюць кардынальна супрацьлеглыя погляды на жыццё. Аўтар падкрэслівае, што ўяўленні Чацкого Рэвалюцыйнай і таму отторгаемы большасцю. Погляды жа старой Масквы надзвычай моцныя, таму што падтрымліваюцца вялікай колькасцю маладых людзей. Таму барацьба старога і новага трэба будзе неабыякая. Хто з яе выйдзе пераможцам? У аўтара, як і ў нас, ёсць свае здагадкі. Аднак рассудзіць герояў камедыі можа толькі час.
0 чалавек прагледзелі гэтую старонку. Зарэгіструйся або увайдзі і даведайся колькі чалавек з тваёй школы ўжо спісалі гэта сачыненне.
/ Складанні / Грыбаедаў А.С. / Гора ад розуму / Маладое пакаленне ў камедыі А.С. Грыбаедава «Гора ад розуму»
Глядзі таксама па твору «Гора ад розуму»:
Мы напішам выдатнае складанне па Вашым замове ўсяго за 24 гадзіны. Унікальнае складанне ў адзіным экземпляры.
Сачыненне на тэму Стагоддзе цяперашні і стагоддзе мінулы ў камедыі Гора ад розуму Грыбаедаў чытаць бясплатна
Стагоддзе цяперашні і стагоддзе мінулы
Сатырычная камедыя Аляксандра Сяргеевіча Грыбаедава «Гора ад розуму» была напісана у 1824 годзе. Яна стваралася ў часы, калі ў людзей адно светапогляд змянялася на іншае. Людзі «стагоддзя мінулага» працягвалі жыць па старых устояным законах, а людзі «стагоддзя цяперашняга» імкнуліся да новых пераменаў.
Да прадстаўнікоў «стагоддзя мінулага» ставіліся Фамусов і навакольнае яго дваранскае таварыства. Яны абагаўлялі старыя парадкі і іх ладзілі такія нормы жыцця. Фамусов адчуваў, што мінулы стагоддзе сканчаецца, таму ён са шкадаваннем гаварыў: «Тады не тое, што цяпер.»
А да «стагоддзю цяперашняму» ставіўся малады дваранін Аляксандр Андрэевіч Чацкі. Ён, які жыў па законам новага пакалення, хацеў змяніць асновы старога свету ў лепшы бок. Пасля трохгадовага адсутнасці Чацкі вярнуўся ў Маскву, у якой нарадзіўся і вырас. За час свайго падарожжа ён убачыў, як жыве народ у розных гарадах, меў зносіны з дзекабрыстамі, што моцна паўплывала на яго погляды і перакананні.
Першыя супярэчнасці паміж Чацкого і фамусовским грамадствам здарыліся з нагоды стаўлення да службы. Усе лічылі, што служыць трэба дзеля грошай, узнагарод, чыноў і славы, прытым не мела значэння, якім шляхам гэта дасягнута. А Чацкі спрабаваў ім даказаць, што служыць трэба справе, а не людзям, служыць на карысць народу, «служыць бы рады, прыслугоўваць моташна».
Чацкі асуджае іх невуцтва, мізэрнасць інтарэсаў, нежаданне вучыцца і чытаць кнігі. Хлястова, калі даведалася пра тое, што ў горадзе адкрыўся новы інстытут, кажа: «І сапраўды з розуму сойдёшь ад гэтых, ад адных, ад пансіянатаў, школ, ліцэяў, як там іх;» Чацкого абвясцілі вар’ятам толькі таму, што ён разумны, сумленны, прамой і не баяўся адстойваць свой пункт гледжання.
Не сышліся погляды Чацкого і фамусовского грамадства і на прыгоннае права. У грамадстве шанавалі чалавека толькі па багацці наяўнасці прыгонных. Хлястова ставіць на адну прыступку сваю дзеўку — арапку і сабачку. Для Чацкого гэта дзіка, ён абураецца такой знявагай да людзей, бо ён змагаецца за свабоду чалавека.
Людзі «стагоддзя мінулага» схіляюцца перад усім замежным, а Чацкі лічыць, што трэба развіваць сваю нацыянальную культуру. Чацкі становіцца падбухторшчыкам спакою ў фамусовском грамадстве, і яно яго адхіляе.
Адрозненне мировозрений старых маскоўскіх дваран і перадавога дваранства прывялі да сутыкнення «стагоддзя мінулага» і «стагоддзя цяперашняга». Фамусовское грамадства яшчэ вельмі моцнае, але і ў Чацкого ёсць аднадумцы. Па законах жыцця «стагоддзе цяперашні ўсё роўна зменіць» стагоддзе мінулы «.