Імя Генры Ризли графа Саўтгемптана ўвайшло ў гісторыю толькі таму, што Шэкспір прысвяціў яму свае першыя два творы. Верагодна, менавіта ён падтрымаў у сваім маладым сябру любоў да літаратуры і сам спачатку аддаў даніну музам, але неўзабаве адмовіўся ад гэтага служэння, захоплены мінучымі радасцямі жыцця, і задаволіўся сціплай роляй нагрудніка большага таленту.
Ва ўсякім выпадку ёсць падставы меркаваць, што частка пакінутага Шэкспірам скарбы належыць яму, у тым ліку «Ціт Андронік», «Кароль Ян» і, можа быць, «Перыкл», які трапіў толькі ў другую пасмяротнае выданне Шэкспіра.
Але уплывам сваім на маладога Шэкспіра ён больш абавязаны не гэтулькі свайму літаратурнаму таленту, колькі ўсёй сваёй абаяльнай, жыццярадаснай і гераічнай асобы, якая не магла не прыцягнуць да яго сэрца паэта.
Саўтгэмптан быў на тры гады старэйшы за Шэкспіра і з’явіўся на свет, калі яго бацька знаходзіўся ў каралеўскай турме па абвінавачванні ў палітычным злачынстве. Хлопчыку споўнілася восем гадоў, калі бацька памёр, сірату абвясцілі «дзіцем дзяржавы» і, па традыцыі, перадалі на выхаванне, як у свой час і Рэтленда, першаму каралеўскаму міністру Вільяму Сэсіла. Праўда, яго маці, Мэры Браўн, графіня Монтэгю, была жывая, але над ёй імкнулася абвінавачанне ў шлюбнай нявернасці, і наогул яна па сваім характары мала была падобная на ролю выхавальніцы. У 1594 г. удава выходзіць замуж за віцэ-канцлера Хениджа, а ў 1598 г. у трэці раз — за Уільяма Гарвея. Апошні шлюб прывёў да разрыву з сынам і, верагодна, гэтая матримониальная гісторыя падказала Шэкспіру сюжэт для «Гамлета».
Хлопчыка змясцілі ў адну з гімназій Кембрыджскага універсітэта, дзе ён праявіў вялікія здольнасці, асабліва ў літаратурных практыкаваннях, і ўжо дванаццаці гадоў, ў 1585 г., паднёс свайму апекуну глыбакадумнае складанне на лацінскай мове на тэму: «Усе людзі падахвочваюцца імкнуцца да цноты надзеяй на ўзнагароджанне ».
У 1589 г. Саўтгэмптан скончыў універсітэт, уступіў у саслоўе юрыстаў і заняўся вывучэннем італьянскай мовы, запрасіўшы ў настаўніка Джона флору, аўтара англа-італьянскага лексікону «Свет слоў», які ён прысвяціў Рэтленду і Саўтгемптана.
Між іншым, у гэтым прысвячэнні згадваецца «санет аднаго з маіх сяброў, які аддае перавагу быць сапраўдным паэтам, чым насіць яго імя» — празрысты намёк на Рэтленда.
Семнаццаці гадоў Саўтгэмптан быў прадстаўлены да двара, дзе звярнуў на сябе ўвагу фаварыта каралевы, графа Эсэкса, які наблізіў яго да сябе і зрабіў сваім сябрам.
Тут пачынаецца час яго свецкіх перамог. Калі ў 1592 годзе ён з’яўляецца ў свіце каралевы ў Оксфардзе, летапісцы называюць яго самым выдатным з маладых людзей. Ва ўгоду свайму фаварыту і ў парушэнне ўсіх правілаў Лізавета даруе дзевятнадцацігадовы юнак вышэйшую ўзнагароду — ордэн Падвязкі.
Паэты прысвячаюць Саўтгемптана свае кнігі, апяваюць у сваіх вершах. І пачатковец Шэкспір паддаецца агульнаму захапленню і падносіць яму сваю паэму «Венера і Аданіс». Так пачалося іх знаёмства. Дзве выключныя натуры пазналі адзін аднаго ў натоўпе прыдворных і легкадумных студэнтаў, а праз год у прысвячэнні Шэкспіра да «Обесчещенной Лукрэцыі» ужо менш дзіцячай захаплення, але затое больш сімпатыі, у якой адчуваецца сапраўдная дружба-каханне. З гэтага часу ў дакументах і сведчаннях сучаснікаў імёны Рэтленда і Саўтгемптана побач.
Генры Ризли, граф Саўтгэмптан
Іх аб’ядноўвалі захапленне літаратурай і тэатрам, і, магчыма, як змоўшчыкаў — палітычная задума ліквідацыі каралевы, ураджай у гэтых двух захапляюцца юнакоў значна раней, чым Эсэкс парваў з каралевай-нявінніцай.
Але было сярод іх і тое, што давала падставу да сяброўскіх папрокаў: калі Шэкспір, не будучы аскетам, усё ж быў схільны да летуценнасці і расчаравання ў мінучых радасцях жыцця, то Саўтгэмптан лёгка аддаваўся захапленням і шырока карыстаўся сваім поспехам у жанчын. Гэта давала падставу малодшаму Рэтленду ставіцца да свайго больш даросламу сябру некалькі настаўніцкім і асуджаць ў сваіх камедыях яго свавольства.
Найбольш трывалай прыхільнасцю Саўтгемптана была любоў да згаданай ужо Лізавеце Вернай, намаляванай пад імем Алены ў «Сне у летнюю ноч» і «Усё добра, што добра канчаецца».
Дзеля яе ён загубіў сваю бліскучую прыдворную кар’еру, так як Лізавета не трывала, каб яе набліжаныя любілі і жаніліся не паводле яе выбару. У 1596 г. ён пакідае двор, прымае спачатку ўдзел у марской экспедыцыі Эсэкса супраць Кадзіса, потым — на Азорскія выспы, і, нарэшце, у 1598 г. прызначаецца пасланнікам ў Парыж.
Вымушаны весці з-за сваёй каханай баявую і скитальческую жыццё, ён, тым не менш, не імкнуўся захоўваць ёй вернасць. Адзін час ён дамагаўся рукі сястры свайго сябра, Бріджет Рэтленд, — прататыпа Гермось з п’есы «Сон у летнюю ноч», які адкінуў дамаганні гэтага ветранага прыхільніка. Роджэр Рэтленд, па-відаць, цалкам ўхваляў рашэнне сёстры і, быць можа, каб падбадзёрыць яе, побач з Гермось ўставіў у «Сон у летнюю ноч» гісторыю Тытаніі, перамагла над сваім захапленнем. Дружба давала яму права не толькі адлюстраваць свайго сябра ў асобе Деметры, але і надзець для яго ганьбы тыя асліную маску на ткача Аснову.
У рэшце рэшт, ветраны Деметры вярнуўся да ног сваёй Алены больш палымяным, чым дапушчалася свецкімі норавамі. Па прыездзе ў Парыж, ён атрымлівае паведамленне, што Лізавета Дакладнай рыхтуецца стаць маці, высакародны юнак спяшаецца выратаваць яе ад немінучага ганьбы, вяртаецца ў Лондан і ўпотай бярэ шлюб з ёй.
Каранаваная «Рыжая кошка», мяне таямніца палюбоўнікаў, прыйшла ў неапісальнае гнеў ад такога адкрытага парушэння прынятай маралі і, нягледзячы на становішча маладой, кінула маладых у Таўэр, даўшы Рэтленду тэму для п’есы «Мера за меру».
Пасля турмы для Саўтгемптана ў гэтым панаванне ўсё было скончана, каралева забараняе Эсэкса ўзяць яго з сабою ў Ірландыю ў якасці камандуючага кавалерыяй, і, пакрыўджаны, ён аддаецца падрыхтоўцы паўстання, якое для яго абярнулася спачатку смяротным прысудам, а потым двухгадовым зьняволеньнем у сырых і цёмных падвалах Таўара, адкуль яго вызваліла толькі смерць каралевы ў 1603 г.
Мы яшчэ вернемся да гэтай яркай і трагічнай старонцы ў жыцці Саўтгемптана і яго сябра, нашага мяцежніка-паэта, а цяпер прасочым крок за крокам далейшае жыццё Рэтленда-Шэкспіра, паэтычна трансфармавацца ў яго творы.
Copyright © Уільям Шэкспір - матэрыялы пра жыццё і творчасць 2005-2017.
Што мне падабаецца ў Таццяне Ларынай? па рамане эпапеі Вайна і свет (Талстой Леў Н.)
Калі Вы заўважылі памылку ці памылку, вылучыце тэкст і націсніце Ctrl + Enter.
Тым самым акажаце неацэнную карысць праекце і іншым чытачам.
Дзякуй за ўвагу.
Таццяна Ларына — мая любімая гераіня ў рускай літаратуры і ў творчасці Пушкіна ў прыватнасці. І нават той, хто не вельмі ўважліва чытаў раман, убачыць, што Таццяна з’яўляецца каханай гераіняй і Аляксандра Сяргеевіча. Ён захапляецца гэтай дзяўчынай, атрымлівае асалоду ад тым, як яе выдатны вобраз ажывае пад яе пяром. Паэт піша пра яе «Я так люблю Таццяну мілую маю!» І «Таццяна, мілая Таццяна, з табой цяпер я слёзы лью».
Гэта трапяткое стаўленне аўтара да галоўнай гераіні перадаецца і чытачу.
Вядома, Таццяна падабаецца нам не проста так, на гэта ёсць прычыны. І гэта не незямная прыгажосць, як можна было падумаць. Не, у гэтай дзяўчыны зусім іншае зачараванне. Аляксандр Сяргеевіч, гэтак жа як і я, захапляецца прастатой Таццяны. У ёй няма якіх-небудзь свецкіх ужимок, яна не какетнічае з кавалерамі, як робяць іншыя дзяўчыны яе ўзросту і паходжання. Таццяна проста з’яўляецца сабой і не лічыць патрэбным хавацца за рознымі маскамі. Яна вельмі шчыры чалавек. Таццяна, вырашчаная прыгоннай Филипьевной, вельмі набліжана да народа. Дзякуючы гэтаму выхаванню ў яе няма напышлівага адносіны да прыгонным, яна захавала любоў да рускай прыродзе і рускаму народу на ўсё жыццё. Аляксандр Сяргеевіч піша, што Таццяна здавалася чужы ў сваёй сям’і. Я лічу, што прычынай гэтаму з’яўляецца адрозненне дзяўчыны з роднымі. Яна летуценная, тонкая натура, паэтычная, адухоўленая асобу з адкрытай душой.
Я лічу Таццяну прыкладам для пераймання, захапляюся ёй. Яе ўменне кахаць не можа не выклікаць такіх пачуццяў у чытача. Таццяна належыць да таго тыпу людзей, якія аддаюцца любові цалкам і без астатку, што робіць гэта пачуццё непаўторным. Яна шчыра кахала Яўгенія і засталася верная гэтаму пачуццю ўсё жыццё. А чаго вартая яе ліст да Анегіна? Бо ў тыя часы для дзяўчыны было непрыстойным прызнавацца ў каханні, але яна зрабіла гэта. Яна не пабаялася быць шчырай і адкрыць душу перад каханым.
Гэтак жа выклікае захапленне яе стаўленне да мужа, павага да яго. Яна лічыць непарушнай сваю вернасць мужу і ні за што ў жыцці не зможа парушыць клятву вернасці. Нават нягледзячы на тое, што Таццяна ўсё яшчэ любіць Анегіна, яна адмаўляе яму.
Я вас люблю (да чаго хітраваць?)
Але я іншаму аддадзена
І буду стагоддзе яму дакладная.
Таццяна лічыць подласцю збегчы і такім чынам аддаць свайго мужа, якога яна глыбока паважае і захапляецца ім. Яна разумее наступствы гэтага ўчынку: як яна навлечет сорам і асуджэнне грамадства не толькі на сябе, але і на ні ў чым не вінаватага мужа. Таму Таццяна вырашае ахвяраваць сабой, сваім шчасцем. Я захапляюся маральнасцю гераіні і яе уменнем і здольнасцю ахвяраваць сабой. Я лічу, што гэта вышэйшыя якасці асобы. Мне б вельмі хацелася быць падобнай на Таццяну Ларыну.
Падобныя рысы характару, якія сустракаюцца ў Таццяны, ёсць і ў іншых гераінь рускай літаратуры. Гэта і так званыя Тургенеўскай дзяўчыны, і гераіні твораў Някрасава, і многія іншыя. Але ні ў адной з гэтых гераінь ня спалучаюцца ўсе гэтыя цудоўныя якасці асобы, што ёсьць у Ларынай. Гэта ставіць Таццяну чале галерэі жаночых вобразаў у рускай літаратуры.
Сайт мае выключна азнаямляльны й навучальны характар. Усе матэрыялы ўзяты з адкрытых крыніц, усе правы на тэксты належаць іх аўтарам і выдаўцам, тое ж адносіцца да ілюстрацыйным матэрыялам. Калі вы з’яўляецеся праваўладальнікам якога-небудзь з прадстаўленых матэрыялаў і больш не жадаеце, каб яны знаходзіліся на гэтым сайце, яны неадкладна будуць выдаленыя.
Маскі Молчалина (А.С.Грибоедов «Гора ад розуму»)
Молчалин быў сакратаром маскоўскага двараніна Фамусова і карыстаўся яго даверам. Ён не быў дваранскага паходжання, але імкнуўся зрабіць кар’еру. Яго прозвішча вельмі падыходзіла яго паводзінам, ён стараўся быць незаўважным і маўклівым. Молчалин рабіў уражанне сціплага маладога чалавека, які граў на флейце і любіў сентыментальныя вершы. Дачка Фамусова Соф’я захаплялася яго дабрынёй, лагодна і падатлівасцю. Яна не падазравала, што бачыць толькі маску, якая неабходна Молчанину для рэалізацыі сваіх жыццёвых планаў.
Мэтай жыцця гэтага маладога чалавека з’яўляецца кар’ера, чыны і багацце. Шчасце для яго заключаецца ў грошах і весялосьць. Для дасягнення сваіх мэтаў Молчалин выбраў самы верны шлях: угодніцтва і ліслівасць. Молчалин — ліслівец новага пакалення, ён дзейнічае тонка і незаўважна. Ён трымціць перад Фамусовым, паддобрываецца да Хлястова.
З Соф’яй ён абыходзіцца з вялікай павагай, прыкідваючыся закаханым у яе, даглядае за ёй. Але зусім не таму, што дзяўчына яму падабаецца. Молчалин бачыць у ёй толькі дачка свайго начальніка, размяшчэнне якой можа паспрыяць яго далейшай кар’еры. Пра свой крывадушнасці перад Соф’яй ён цынічна прызнаецца служанцы Лізе, якая яму сапраўды падабаецца.
Угодніцтва вышэйстаячым, Лісьлівасьць і ліслівасць з’яўляюцца жыццёвымі прынцыпамі Молчалина, яго галоўнай зброяй, якое ён выкарыстоўвае для дасягнення сваіх мэтаў. Гатовы на подласць дзеля чыноў і багацця, ён і іншых мерае той жа меркай. Ён упэўнены, што размяшчэнне Лізы можна лёгка купіць, таму абяцае падарыць дзяўчыне "туалет самыя найхітрэйшыя працы".
Калі Соф’я застае Молчалина ў абдымках з Лізай, ён пачынае прыніжацца перад ёй, але зусім не таму, што ўсвядоміў сваю віну, а таму, што баяўся краху сваёй кар’еры. Калі з’яўляецца Чацкі, Молчалин і зусім ратуецца ўцёкамі. Молчалин супрацьпастаўлены Чацкого не толькі ў любоўнай інтрызе, гэтыя героі процілеглыя па сваёй жыццёвай пазіцыі. Молчалин выкрыты, спалоханы і прыніжаны. Але, на жаль, такія прыстасаванцы, як ён, хутка адраджаюцца.