Паэма «Мёртвыя душы» займае асаблівае месца ў творчасці Гогаля. Гэты твор пісьменнік лічыў галоўнай справай свайго жыцця, духоўным запаветам Пушкіна, які падказаў яму аснову сюжэту. У паэме аўтар адлюстраваў ўклад жыцця і норавы розных слаёў грамадства — сялян, памешчыкаў, чыноўнікаў. Вобразы ў паэме, па словах аўтара, «ані не партрэты з нікчэмных людзей, насупраць, у іх сабраны рысы тых, якія лічаць сябе лепш іншых». Буйным планам паказаны ў паэме памешчыкі, уладальнікі прыгонных душ, «хозяева9raquo; жыцця. Гогаль паслядоўна, ад героя да героя, раскрывае іх характары і паказвае мізэрнасць іх існавання. Пачынаючы з Манілава і заканчваючы плюшкіны, аўтар ўзмацняе сваю сатыру і выкрывае злачынны свет памешчыцкае-чыноўніцкай Расіі.
Галоўны герой твора — Чычыкаў — аж да апошняй кіраўніка першага тома застаецца для ўсіх загадкай: як для чыноўнікаў горада N, так і для чытачоў. Унутраны свет Паўла Іванавіча аўтар раскрывае ў сцэнах яго сустрэч з памешчыкамі. Гогаль звяртае ўвагу на тое, што Чычыкаў пастаянна змяняецца і амаль капіюе манеры паводзінаў сваіх суразмоўцаў. Распавядаючы пра сустрэчу Чычыкава з скрыначцы, Гогаль кажа, што ў Расеі чалавек па-рознаму размаўляе з уладальнікамі двухсот, трохсот, за пяцьсот душ: «9hellip; хоць ўзыходзь да мільёна, усе знойдуцца адценні».
Чычыкаў выдатна вывучыў людзей, у любой сітуацыі ўмее знайсці выгаду, заўсёды кажа тое, што ад яго хацелі б пачуць. Так, з Манілаву Чычыкаў высокопарен, ласкавы і лісьлівыя. З скрыначцы ён размаўляе ўжо без асаблівых цырымоній, і яго лексікон сугучны стылю гаспадыні. Зносіны з нахабным врунам Ноздрева складваецца нялёгка, бо Павел Іванавіч не трывае фамільярнасці, «9hellip; хіба толькі калі асоба занадта высокага звання». Аднак, спадзеючыся на выгадную здзелку, ён да апошняга не пакідае маёнтак Ноздрева і стараецца яму прыпадобніцца: звяртаецца на «ты9raquo ;, пераймае хамскі тон, паводзіць сябе фамільярна. Вобраз Собакевича, які ўвасабляе грунтоўнасць памешчыцкага быцця, адразу ж падахвочвае Паўла Іванавіча аповесці як мага больш грунтоўную размову аб мёртвых душах. Чычыкава атрымоўваецца размясціць да сябе «прарэху на чалавечым целе» — Плюшкіна, які даўно страціў сувязь са знешнім светам і забыўся нормы ветлівасці. Для гэтага яму было дастаткова згуляць ролю «мотишки9raquo ;, гатовага ў страту сабе пазбавіць выпадковага знаёмага ад неабходнасці плаціць падаткі за памерлых сялян.
Чычыкава не цяжка мяняць свой знешні аблічча, таму што ў ім ёсць усе якасці, якія складаюць аснову характараў намаляваных памешчыкаў. Пацвярджэннем гэтага служаць эпізоды ў паэме, дзе Чычыкаў застаецца сам-насам з самім сабой і яму не трэба прыстасоўвацца да навакольных. Аглядаючы горад N, Павел Іванавіч «адарваў прыбітую да слупа афішу, з тым, каб, прыйшоўшы дадому, прачытаць яе як след», а прачытаўшы, «згарнуў ахайна і паклаў у свой куфэрак, куды меў звычай складаць усе, што траплялася». Гэта нагадвае звычкі Плюшкіна, збіраць і захоўваць рознага роду анучкі і калыпкі. Бескаляровы і нявызначанасць, якія суправаджаюць Чычыкава да апошніх старонак першага тома паэмы, роднят яго з Манілаву. Менавіта таму чыноўнікі губернскага горада будуюць недарэчныя здагадкі, спрабуючы ўсталяваць сапраўдную асобу героя. Каханне Чычыкава акуратна і педантычна ўсе раскладваць у сваім куфэрку збліжае яго з скрыначцы. Ноздры заўважае, што Чычыкаў падобны на Собакевича. Усё гэта сведчыць аб тым, што ў характары галоўнага героя, як у люстэрку, адбіліся рысы ўсіх памешчыкаў: Манілаўскіх любоў да бессэнсоўным размовам і «благородным9raquo; жэстах, і дробязнасць Скрыначкі, і самалюбаванні Ноздрева, і грубасць Собакевича, і скнарлівасці Плюшкіна.
І ў той жа час Чычыкаў рэзка адрозніваецца ад памешчыкаў, паказаных ў першых частках паэмы. У яго іншая псіхалогія, чым у Манілава, Собакевича, Ноздрева і іншых памешчыкаў. Яму ўласцівая незвычайная энергія, дзелавая хватка, мэтанакіраванасць, хоць у маральных адносінах ён ані не ўзвышаецца над уладальнікамі прыгонных душ. Шматгадовая чыноўніцкая дзейнасць наклала прыкметны адбітак на яго манеру паводзінаў і гаворка. Сведчаннем гэтага служыць сардэчны прыём, аказаны яму ў губернскім «вышэйшым грамадстве». Сярод чыноўнікаў і памешчыкаў ён новы чалавек, набытчык, які прыйдзе на змену Манілаву, Ноздрева, собакевичам і Плюшкіна.
Душа Чычыкава, гэтак жа, як душы памешчыкаў і чыноўнікаў, зьмярцьвела. Яму недаступна «ўзыходзіць радасць жыцця», ён амаль цалкам пазбаўлены чалавечых пачуццяў. Дзеля дасягнення сваіх практычных мэтаў ён уціхамірыў сваю кроў, якая «гуляла моцна».
Гогаль імкнуўся зразумець псіхалагічную прыроду Чычыкава як новай з’явы, і для гэтага ў апошняй чале паэмы распавядае пра яго жыццё. Біяграфія Чычыкава тлумачыць станаўленне расчыненага ў паэме характару. Дзяцінства героя было цьмяным і бязрадаснай, без сяброў і матчынай ласкі, з пастаяннымі папрокі хворага бацьку, і не магло не адбіцца на яго далейшы лёс. Бацька пакінуў яму ў спадчыну паловаю медзі і запавет старанна вучыцца, дагаджаць настаўнікам і правадыроў, і, самае галоўнае, берагчы капейку. Паўлуша добра засвоіў настаўленьне бацькі і ўсю сваю энергію накіраваў на дасягненне запаветнай мэты — багацця. Ён хутка зразумеў, што ўсе высокія паняцці толькі перашкаджаюць дасягненню яго мэты, і пачаў прабіваць сабе дарогу сам. Спачатку ён дзейнічаў па-дзіцячы прамалінейна — усяляк дагаджаў настаўніку і дзякуючы гэтаму стаў яго улюбёнцам. Пасталеўшы, ён зразумеў, што да кожнага чалавека можна знайсці асаблівы падыход, і стаў дамагацца больш значных поспехаў. Паабяцаўшы ажаніцца з дачкой свайго начальніка, ён атрымаў месца повытчика. Падчас службы на мытні яму ўдалося пераканаць начальства ў сваёй непадкупнасці, а пазней наладзіць сувязь з кантрабандыстамі і нажыць велізарны стан. Усе бліскучыя перамогі Чычыкава ў выніку канчаліся правалам, але ніякія няўдачы не маглі зламаць яго смагу нажывы.
Аднак аўтар заўважае, што ў Чычыкава, у адрозненне ад Плюшкіна, «не было прыхільнасці уласна да грошай для грошай, ім не валодалі скряжничество і скупасць. Не, не яны кіравалі ім, — яму шарэла наперадзе жыццё ва ўсіх яго задаволенасць, каб нарэшце потым, з часам, спазнаць абавязкова ўсё гэта, вось для чаго бераглі капейка ». Гогаль адзначае, што галоўны герой паэмы — адзіны персанаж, здольны на праява рухаў душы. «Відаць і Чычыкава на некалькі хвілін звяртаюцца ў паэтаў», — кажа аўтар, калі яго герой спыняецца «быццам аглушаны ўдарам» перад маладзенькай дачкой губернатара. І менавіта гэта «человеческое9raquo; рух душы прывяло да правалу яго перспектыўнай задумы. На думку аўтара, душэўнасць, шчырасць і бескарыслівасць з’яўляюцца самымі небяспечнымі якасцямі ў свеце, дзе пануюць цынізм, хлусня і нажыва. Тое, што Гогаль перанёс свайго героя ў другой тым паэмы, кажа пра тое, што ён верыў у яго духоўнае адраджэнне. У другім томе паэмы пісьменнік планаваў духоўна «очистить9raquo; Чычыкава і паставіць яго на шлях духоўнага ўваскрашэння. Ўваскрашэнне «героя часу», паводле яго слоў, павінна было стаць пачаткам ўваскрашэння ўсяго грамадства. Але, на жаль, другі том «Мёртвых душ» быў спалены, а трэці не напісаны, таму мы можам толькі меркаваць, якім чынам адбывалася маральнае адраджэнне Чычыкава.
Усе матэрыялы, апублікаваныя на сайце ў любым выглядзе, з’яўляюцца аб’ектамі аўтарскага і маёмаснага права.
Ніякія матэрыялы гэтага сайта не з’яўляюцца публічнай аферты.
Вобраз Чычыкава ў паэме М.В. Гогаля «Мёртвыя душы»
Над адным з найвялікшых твораў у сусветнай літаратуры, паэмай «Мёртвыя душы», Н.В.Гогаля працаваў цэлых 17 гадоў. На працягу гэтага часу задума твора неаднаразова мяняўся. У выніку аўтар у сваёй паэме ўяўляе нам усеабдымную карціну сучаснай яму Расіі, раскрывае мноства разнастайных характараў і тыпаў людзей. На першае месца Гогаль выводзіць галоўнага героя твора — Паўла Іванавіча Чычыкава. Гэта прадстаўнік новага класа прадпрымальнікаў таго часу.
0 чалавек прагледзелі гэтую старонку. Зарэгіструйся або увайдзі і даведайся колькі чалавек з тваёй школы ўжо спісалі гэта сачыненне.
/ Складанні / Гогаль Н.В. / Мёртвыя душы / Вобраз Чычыкава ў паэме М.В. Гогаля «Мёртвыя душы»
Глядзі таксама па твору «Мёртвыя душы»:
Мы напішам выдатнае складанне па Вашым замове ўсяго за 24 гадзіны. Унікальнае складанне ў адзіным экземпляры.