Лейтматывам усёй аповесці «Капітанская дачка» стала тэма гонару і годнасці чалавека ў любых жыццёвых абставінах. Яна прасочваецца на прыкладзе станоўчых і адмоўных герояў аповесці.
Пётр Грынёў з’яўляецца прадстаўніком афіцэрскага дваранства, які, па радзе бацькі, абраў сур’ёзную службу, а не бессэнсоўнае гібенне ў сталіцы. З самага дзяцінства ён атрымліваў годнае выхаванне і ведаў, што па сумлення і гонару трэба жыць заўсёды. Грынёў быў чужы ўсяму злому і несправядлівым. Ставіўся дрыгатліва і клапатліва нават да свайго слузе Савельеў і незнаёмаму правадыру, які апынуўся бунтарём і ўцекачом. За дапамогу ён аддзячыў чужынца сваім заячым кажушком, тым, што было самага каштоўнага на той момант.
Вядома, любы высакародны ўчынак лёс заўсёды ўзнагародзіць. Хоць ніякай карысці Грынёў ў той момант не меў. Толькі само жыццё расставіла ўсё па месцах.
Вельмі яркім эпізодам у аповесці з’яўляецца другая і трэцяя сустрэча Пятра з Пугачовым.
Патрапіўшы ў палон, афіцэр Грынёў не губляе свайго годнасьці і не здраджвае імператрыцу, якой прысягаў ў вернасці. Не баючыся смерці, ён змагаецца за сваю пазіцыю перад бунтарём. Але Пугачоў, нягледзячы на яго бунтарства і народны дух, як і Грынёў, ведае законы гонару і годнасці. Ён захоплены яго гераізмам і адданасцю ідэалам. Таму вырашае памілаваць Грынёва, нягледзячы на тое, што Пётр не перайшоў на яго бок.
У гэтым эпізодзе Пушкін паказаў, што прыстойным і сумленным можа быць не толькі чалавек з вышэйшага саслоўя, але і звычайны прасталюднік валодае пачуццём уласнай годнасці і абавязку перад іншым чалавекам. Яшчэ раз такое супастаўленне мы бачым у эпізодзе, калі Пугачоў дапамагае Грынёва з вызваленнем Машы і адпускае іх.
Тэму гонару і годнасці Пушкін падае нам і з пазіцыі Машы. Простая дзяўчына з высакароднай сям’і пражывае свае дні ў вёсцы. Яна ўжо і не спадзяецца выйсці замуж, але лёс добразычлівая да яе і дорыць любоў да Грынёва, які таксама адчувае такое пачуццё. Вядома, у Машы была магчымасць удала выйсці замуж за Швабрина, але дзяўчына тонка адчувае яго фальш і подласць. Яна не можа выйсці па разліку, сумленне ёй гэтага не дазволіць зрабіць. Знаходзячыся ў палоне ў Швабрина, яна гатовая памерці, але не быць падуладнай яго волі. Нясмелая і баязлівая ў пачатку, Маша становіцца мужна і рашучай у барацьбе за свайго каханага. Каханне, а не багацце з’яўляецца сэнсам яе жыцця. Дзявочае гонар выратавана людзьмі, якія з’яўляюцца ворагамі на полі бою.
Пушкін у сваёй аповесці на прыкладзе станоўчых герояў даказаў, што ў любой сітуацыі можна заставацца чалавекам і не ісці супраць сваёй сумлення і гонару.
Сёння такая пазіцыя з’яўляецца актуальнай для многіх людзей, а аповесць дагэтуль цікавая сучаснаму чытачу.
Складанне »Капітанская дачка — Пушкін» складанне на тэму гонару ў аповесці А. С. Пушкіна «Капітанская дачка»
Складанне па аповесці «Капітанская дачка»
Аляксандр Сяргеевіч Пушкін напісаў сваю аповесць «Капітанская дачка» па матэрыялах пра сялянскае паўстанне Емяльяна Пугачова. Гэта паўстанне адбывалася ў Расіі ў XVIII стагоддзі. Паэт вывучыў вялікую колькасць дакументаў і апісанняў гэтага знакамітага паўстання, працаваў у архівах.
Аповяд у гэтым творы вядзецца ад імя маладога двараніна Пятра Грынёва, які распавядае пра падзеі сваёй уласнай жыцця. Мне падабаецца гэты персанаж аповесці. Грынёў — смелы, сумленны і прыстойны чалавек. Ва ўмовах народнай вайны, падвяргаючыся смяротнай небяспекі, ён не выпусціў свайго гонару, не пайшоў на подласць і здрада. Нягледзячы на маладосць, ён здолеў захаваць годнасць, трымаць сваё слова і яшчэ дапамагаць іншым людзям (напрыклад, Машы).
Вобраз Пугачова паказаны А.С. Пушкіным не зусім так, як было прынята ў яго часы. Вядома, тут распавядаецца і пра злачынствы, жорсткасці, якія здзяйсняліся па загадзе Пугачова, але ўсё-такі гэты чалавек апісваецца з непрыхаванай сімпатыяй. Емяльян Іванавіч шмат у чым вельмі дапамог Пятруша Грынёва, адплаціў яму дабром за дабро, і той цалкам ацаніў гэтую дапамогу. Нягледзячы на тое, што Грынёў — дваранін, класавы праціўнік Пугачова, ён усё ж такі сумленна і аб’ектыўна распавядае на старонках аповесці пра добрых якасцях гэтага чалавека.
Галоўная гераіня дадзенага творы — дачка капітана Міронава, Маша. Я думаю, яна шмат у чым падобная на двух іншых пушкінскі гераінь — Таццяну і Вольгу Ларыных. Яе знешнасць нагадвае апісанне Вольгі. У яе круглы твар, светлыя валасы, на шчоках — румянец. А вось па характары Маша больш нагадвае нам Таццяну. Яна сціплая, верная, здольная на сапраўднае каханне і смелы ўчынак. Гэта — такі ж па-сапраўднаму рускі характар, як у Таццяны Ларынай.
Персанажы «Капітанскай дачкі» малююцца вельмі таленавіта, як жывыя. Гістарычныя падзеі, займальны і драматычны сюжэт, шчаслівы фінал — усё гэта прыцягвае чытачоў дадзенай аповесці.