Пры слове «туга» у мяне ў галаве праносяцца самыя розныя думкі: абрыўкі ўспамінаў, смутныя вобразы, выпадкова пачутыя дзесьці фразы. Вось я еду ў цягніку, і абрысы роднага горада раствараюцца удалечыні, а ў грудзях з’яўляецца дзіўнае, шчымлівае пачуццё. Або сустракаю бабульку-суседку, яе дзеці даўно выраслі і раз’ехаліся, і ў вачах пажылы жанчыны застыў выраз глыбокай смутку …
Я думаю, туга ніколі не бывае беспадстаўнай. Гэта пачуццё заўсёды звязана з нейкімі падзеямі, нярэдка сумнымі. Чалавек адчувае сваю бездапаможнасць перад абставінамі, не можа змірыцца і ўпадае ў роспач. Напрыклад, калі блізкі сябар з’язджае на нейкі час, ты нудзішся, але разумееш, што ён яшчэ вернецца, і становіцца не так цяжка. Калі ж расстанне працяглая, то непазбежна накатвае туга.
Людзям ўласцівыя самыя розныя эмоцыі, але заўсёды трэба старацца настройвацца на пазітыўны лад, таму што смутак і туга ў канчатковым выніку не прыносяць нічога добрага.
«Тоска», аналіз твора Чэхава, складанне
Галоўны герой аповяду Ёна Патапаў — стары рамізнік, нядаўна пахаваў сына. Яго пастаянна асільваюць сум і туга, на душы цяжка і хочацца выгаварыцца. Ён увесь час спрабуе завесці гутарку са сваімі вякамі, але бесперапынна наторкаецца на сцяну абыякавасці і халоднасці.
Пісьменніку майстэрску ўдаецца перадаць вобраз і настрой героя, які здаецца маленькім заблудным хлопчыкам, на якога ўсім навакольным проста напляваць. Дваранам, заклапочаным сваімі праблемамі, няма ніякай справы да нейкага беднага рамізніка. Іх душы і сэрцы пустыя, халодныя і няздольныя да спагады. І нават калега Ёны Потапова — малады рамізнік, які прачнуўся, каб папіць вады, застаецца глухі да душэўнаму парыву старога.
Па меры развіцця сюжэту пачуцці рамізніка адкрываюцца нам усё больш і глыбей. Чытачу перадаецца яго адзінота, асабліва бліжэй да канца творы, калі аўтар робіць упор на тым, што Ёну Патапава НАДО расказаць пра хваробу сына, пра пахаванне, пра дачку ў вёсцы і шмат пра што яшчэ. «Слухач павінен вохкаць, уздыхаць, причитывать …» У гэтым сказе адкрываецца ўся патрэба беднага старога ў пабочным удзеле, у падтрымцы і спачуванні. І хай гэта спачуванне і не будзе ісці ад самага сэрца, але нават самая малая яго бачнасць можа дапамагчы чалавеку справіцца са сваім горам.
У выніку Ёна адкрываецца сваім кані, і гэтым Чэхаў паказвае, што ў нашым свеце жывёлы значна спагадлівым чалавека. І хай не зможа гэтая Лошаденка нічога сказаць, але затое не адвернецца ад цябе, не папракне, не сыдзе ў цяжкую хвіліну.
Аповяд, як большасць твораў Чэхава, прасякнуты духам рэалізму. Рэчаіснасць паўстае перад намі такой, якая яна ёсць, без усялякіх прыкрас. І, на жаль, гэтая рэчаіснасць пакідае жадаць лепшага. З аднаго боку, гэта несправядлівасць сацыяльнага прылады: магчыма, калі б рамізнік быў багаты, то яго сына маглі б вылечыць, і трагічных наступстваў можна было б пазбегнуць. З іншага — чалавечая чэрствасць: выяві хоць адзін з спадарожнікаў Ёны Патапава удзел да яго гору, і на душы ў абодвух стала б крышачку святлей.
Апавяданне «Тоска» яшчэ раз даказвае, што Антон Паўлавіч Чэхаў сапраўдны майстар слова. Нягледзячы на невялікі аб’ём творы, аўтар не забывае пра дэталі. З першых секунд чытання настолькі апускаешся ў абстаноўку аповеду, што як наяве ўяўляеш што кружлялі ў святле ліхтара сняжынкі, нерухомага заснежанага рамізніка з яго конікам, чуеш вулічны шум і крыкі мінакоў. Немагчыма не пранікнуцца удзелам да галоўнага герою, не атрымліваецца застацца абыякавым.
Дадзены твор класіка актуальна і па гэты дзень. Людзі ў мітусні дзён, пад прыгнётам ўласных клопатаў забываюць пра тых, каму неабходна простае чалавечае цяпло. А наколькі прасцей было б жыць, калі б у кожнага з нас знайшлося хоць бы адно ласкавае слова для чалавека, які жыве ў нястачы ў падтрымцы.