Калі Вы заўважылі памылку ці памылку, вылучыце тэкст і націсніце Ctrl + Enter.
Тым самым акажаце неацэнную карысць праекце і іншым чытачам.
Дзякуй за ўвагу.
Перада мной рэпрадукцыя выдатнай карціны мастачкі Таццяны Рыгораўны Назаранка «Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой». Гэты твор ўразіла і вельмі зацікавіла мяне.
Мастачка абрала вельмі незвычайную кропку агляду для таго, каб напісаць гэтую карціну. Гэты ракурс незвычайны тым, што купал царквы знаходзіцца на ўзроўні вачэй гледача, ствараючы гэтым нейкае адчуванне палёту. Верагодна, Таццяна Рыгораўна напісала гэты пейзаж, натхніўшыся выглядам на царква Узнясення з акна маскоўскай шматпавярхоўкі.
На палатне намаляваная невялікая вулачка ў Маскве. Верагодна, намалявана вясновы час. Гэта мы можам зразумець па голых дрэвах без лістоты, гразкі палатна дарогі і па падталага, але яшчэ ляжыць дзе-нідзе невялікімі гурбамі гразкі снезе. На фоне гэтага злёгку хмурнаватага пейзажу бледна-ружовая царква здаецца яркім плямай. Я думаю, што такі выбар фарбаў робіць царква Ушэсця сімвалам надзеі і веры ў лепшае. Працягвае тэму яркіх фарбаў светла-фіялетавае неба, пераходзячае ў чырванавата-аранжавыя адценні. Дома, навакольныя царква, мастачка адлюстравала бледна-зялёнымі і светла-жоўтымі, што яшчэ больш падкрэслівае яркі адценне храма. Вельмі цесна пераплецены на палатне светы новай і старой Масквы. Шматпавярховыя новабудоўлі тут суседнічаюць з выдатнай старадаўняй царквой, пабудаванай некалькі стагоддзяў таму. Але гэта спалучэнне не падаецца недарэчным. Наадварот, Назаранка ўдалося адлюстраваць вельмі гарманічнае перапляценне гэтых двух зусім не падобных адзін на аднаго бакоў Масквы.
Мне вельмі спадабалася карціна Таццяны Назаранка «Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой». Яна выклікае ў мяне вельмі светлыя пачуцці, такія як надзея, радасць. Гледзячы на гэта палатно, я адчуваю, як у мяне павышаецца настрой. Мне б вельмі хацелася наведаць гэтае месца і ўбачыць гэтую царкву на свае вочы.
Сайт мае выключна азнаямляльны й навучальны характар. Усе матэрыялы ўзяты з адкрытых крыніц, усе правы на тэксты належаць іх аўтарам і выдаўцам, тое ж адносіцца да ілюстрацыйным матэрыялам. Калі вы з’яўляецеся праваўладальнікам якога-небудзь з прадстаўленых матэрыялаў і больш не жадаеце, каб яны знаходзіліся на гэтым сайце, яны неадкладна будуць выдаленыя.
Складанне па карціне Назаранка
«Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой»
Складанне па карціне Назаранка «Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой»
Складанне па карціне Т. Назаранка «Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой».
Таццяна Рыгораўна Назаранка — вядомая мастачка 50-70-х гг. мінулага стагоддзя. Асноўныя жанры яе работ — нацюрморты, пейзажы і гістарычныя карціны. Многія даследчыкі яе творчасці адзначаюць у яе творах эмацыйную стрыманасць, лаканічнасць, філасофскую накіраванасць і метафарычнасць сюжэтаў. Многія яе працы — такія як «Пакаранне смерцю нарадавольцаў», «Васіліса Кожынаў», знаходзяцца ў Траццякоўскай галерэі. Аднак вялікую мастацкую каштоўнасць маюць яе краявіды, у прыватнасці «Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой».
Сюжэт карціны даволі просты, але разам з тым ёсць у творы нейкая надломаная гармонія. На палатне намалявана скрыжаванне трох дарог. З аднаго боку — група дрэў, тапельцаў у снезе, хутчэй за ўсё гэта бульвар або кут невялікага сквера. Бачныя разьбягаюцца ў розныя бакі вуліцы, жылыя дамы і вышынныя будынка — напэўна, нежылыя. На самім скрыжаванні, заціснутая з двух бакоў дамамі і адсечаная ад дрэў дарогамі узвышаецца краснокаменная царкву. А над пазалочаным купалам і высокай званіцай разліваецца ўрачыстая і сумная пунсовая зара. Здаецца, што чутныя крыкі крумкач, якія збіраюцца на ноч пад дахі дамоў, вячэрні гарадскі шум, людской гоман і рэдкі брэх дваровых сабак. А над свецкага мітуснёй нясецца ўдалячынь, за што цямнее гарызонт сумны вячэрні звон.
Карціна раскрываецца ў перспектыве: глядач можа ўбачыць толькі кут царквы, званіцу і франтон, цяглы ўздоўж адной з вуліц. Голыя дрэвы на пярэднім плане пакрываюць царква тонкімі цёмнымі расколінамі, з-за чаго храм здаецца выдаленым, зацемненым. Калі б мастачка адлюстравала дадзены пейзаж ў летні час, то царква амаль цалкам была б схаваная ад погляду густой шапкай зеляніны. Баланс карціны парушаны — асноўны цэнтр кампазіцыі ссунуты ў бок левага верхняга кута. З-за таго што правы ніжні кут палатна займае малюнак цёмных стужак дарогі, а шпіль званіцы ўпіраецца практычна ў самы верх, у абзу карціны, ствараецца ўражанне, што будынак некалькі заціснутыя, прыціснута з усіх бакоў вышынныя дамы і дамамі. І Перазвонам, абвяшчаем вячэрнюю малітву, няма куды разлятацца.
Некалькі выклікаюць трывогу і прыгнечанае настрой навявае адсутнасць на карціне людзей: толькі тры маленькіх фігуркі, якія праходзяць міма царкоўнай сцяны. Здаецца, што без прыхаджан заціснуты дамамі храм выглядае яшчэ больш сумны.
Цікавы ракурс, з якога адкрываецца від на храм. Кропка гледжання, з якой мастачка намалявала карціну, знаходзіцца на процілеглым ад царквы куце дарогі і даволі высока ад зямлі. Царква знаходзіцца прыблізна на ўзроўні вачэй гледача, у вялікім выдаленні — гэта даказваюць параўнальна невялікія дрэвы, малюсенькія фігуркі людзей, адсутнасць адрозных вокам дэталяў. Можа быць, што такі выгляд адкрываецца з акна або з балкона вышыннага жылога дома.
Колеравая палітра, якая выкарыстана ў напісанні дадзенай працы, разнастайная. Аднак палатно за кошт складанай кампазіцыі і выкарыстаных каляровых адценняў, не прыносіць адчуванне лёгкасці або радасці. Наадварот, агульнае адчуванне ад карціны — злёгку панурае, урачыстае, узнёсла-сумнае. Гэта дасягнута выкарыстаннем вялікай колькасці глыбокіх адценняў халодных тонаў, а таксама насычаных цёмных колераў.
Пры напісанні выкарыстаны прыём кантрасту — уся ніжняя частка карціны практычна манахромны, чорна-белая. Белы снег, цёмныя дрэвы і асфальт толькі злёгку расквечваюць цёплыя блікі заходзячага сонца, які адлюстроўваецца на снезе і на мокрым участку асфальту.
У процівагу гэтаму верхняя частка карціны дзівіць разнастайнасцю: цёплыя адценні малінавага, чырвонага і залаціста-барвовага ў малюнку самага храма, зіготкія малінавым водбліскам залацістыя купалы. і прыглушаныя, менш яркія адценні якія складалі царква ў кальцо дамоў.
У цэлым сюжэт карціны даволі сумны — алому вогнішча веры немагчыма разгарэцца. Ён перажывае з блакітнаватым і жоўтымі масівамі дамоў. А над самым купалам пераможна барвавее вечная зара.
Біяграфічная даведка пра мастака
Паданне пра Унебаўшэсці
Таццяна Рыгораўна Назаранка нарадзілася ў 1944 г. у Маскве ў сям’і ваеннага, удзельніка Вялікай Айчыннай вайны. У адзінаццацігадовых ўзросце Таццяна паступіла ў Маскоўскую мастацкую школу. У 1962 г. Т. Г. Назаранка стала студэнткай жывапіснага факультэта Мастацкага інстытута ім. В. І. Сурыкава. Яе настаўнікамі былі Д. Д. Жылінскі, А. М. Грыцай, С. Н. Шильников. Скончыўшы інстытут у 1968 г., Назаранка да 1972 г. працавала ў творчай майстэрні Акадэміі мастацтваў СССР пад кіраўніцтвам Г. М. Коржева.
Афіцыйнае прызнанне маладая мастачка заваявала працамі, вонкава вытрыманымі ў традыцыях савецкай ідэалогіі: «Пакаранне смерцю нарадавольцаў», «Партызаны прыйшлі».
У далейшым у творчасці Назаранка ўсё больш сталі праяўляцца тэндэнцыі так званага карнавализма. Матывы народнай весялосці, ніяк ня быў зьвязаны з ідэалогіяй, прасочваюцца ў карціне «Провады зімы». Іншым прыкладам ярка выяўленых карнавальных тэндэнцый можа служыць аўтапартрэт мастачкі, на якім яна адлюстравала сябе ва ўборы цыркавы-танцоркі.
У 1966 г. Назаранка экспанаваў свае працы на VII Маскоўскай моладзевай выставе. Мастачка прымае ўдзел у гарадскіх, усерасійскіх і замежных выставах. Персанальныя выставы мастачкі прайшлі ў Маскве, Вашынгтоне, Брэмене, Нью-Ёрку і іншых гарадах свету. Розныя палатна Т. Г. Назаранка ўвайшлі ў калекцыі такіх музеяў, як Дзяржаўная Траццякоўская галерэя, Дзяржаўны Рускі музей у Санкт-Пецярбургу, Нацыянальны музей «Жанчыны ў мастацтве» і Нацыянальны габрэйскі музей у Вашынгтоне, Музей сучаснага мастацтва ў Сафіі, Музей сучаснага мастацтва ў Будапешце, а таксама ў прыватныя калекцыі.
Т. Г. Назаранка — член Саюза мастакоў з 1969 г. У 1985 г. яна была ўзнагароджана срэбным медалём Акадэміі мастацтваў СССР, у 1993 г. атрымала Дзяржаўную прэмію РФ, у 1999 г. — прэмію Урада Масквы. З 2002 г. мае званне заслужанага мастака Расіі. З 2001 г. з’яўляецца сапраўдным членам і членам прэзідыума Расійскай акадэміі мастацтваў. Таццяна
Рыгораўна кіруе майстэрні станковага жывапісу, адначасова з’яўляючыся прафесарам кафедры жывапісу ў Маскоўскім Дзяржаўным акадэмічным мастацкім інстытуце ім. В. І. Сурыкава. Пражывае ў Маскве.
Разглядаючы карціну Т. Г. Назаранка «Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой», можна ўспомніць біблейскі аповяд пра Унебаўшэсця Езуса на неба неўзабаве пасля яго Уваскрасення і з’явы жонкам-міраносіцам і вучням. Свята Ушэсця ўваходзіць у лік дванадзесятых, то ёсць дванаццаці вялікіх святаў хрысціянскай царквы. Ён адзначаецца праз 40 дзён пасля Вялікадня. Першая царква Ушэсця была выбудаваная па загадзе Алены, маці рымскага імператара Канстанціна Вялікага, у IV ст. на Алейнай гары ў Ерусаліме. Пасля гэты храм быў разбураны.
У славянскіх народаў з унебаўшэсцем звязана шмат павер’яў. Лічыцца, што ад Вялікадня да Ушэсця браму раю адкрыты і нават душа грэшніка ў гэты час можа бесперашкодна ўвайсці ў рай. Пасля Ушэсця браму раю замыкае апостал Пётр. Па іншым павер’і, з Вялікадня да Ушэсця па зямлі ходзіць сам Гасподзь, таму нельга адстаўляць жабракоў без міласціны ці пляваць за акно — бо ніхто не ведае, дзе і ў якім абліччы вандруе Бог.
На сваёй карціне Т. Назаранка адлюстравала адну з цэркваў Масквы. Погляд мастачкі накіраваны на аб’ект малюнка пад вуглом з правага боку. Царква Ушэсця стаіць на скрыжаванні трох дарог. Вядома, мастачка толькі адлюстравала прылеглую да царквы тэрыторыю так, як яна выглядае ў рэчаіснасці: тым не менш вядома, што храм ніколі не будуецца на выпадковым месцы. На пярэднім плане злева мы бачым фрагмент тэрыторыі, на якой растуць дрэвы. На галінах няма лісця, зямля пакрыта снегам. Чамусьці думаецца, што мастачка малявала царква Ушэсця вясной. На тратуары вакол царквы і на дарогах няма снегу, няма машын і людзей. Дзякуючы таму, што мастачка абрала для малюнка дарог цёмную, амаль чорную фарбу, ствараецца ўражанне, што царква не стаіць на зямлі, а парыць над безданню. Царква займае на карціне цэнтральнае месца — астатнія будынкі, размешчаныя побач з ёй, выглядаюць на карціне, як хаатычнае нагрувашчванне архітэктурных фрагментаў.
Царква ўяўляе сабой двухпавярховы будынак з чатырохсхільным дахам, увянчанае невялікі вежачкай з пазалочаным купалам; на пярэднім плане мы бачым аднапавярховыя прыбудову з уваходам. З процілеглага боку двухпавярховага будынка маецца такая ж прыбудова. Яшчэ далей намечаны плот, агароджвалі царкоўны двор. Злева ад царквы, за прыбудовай, знаходзіцца званіца. Мы бачым два яруса з высокімі аркамі; абрысы крыжа над дахам званіцы зліваюцца з небам.
Сцены царквы афарбаваны ў чырвоны колер; даху — белыя, пакрытыя снегам. Гэта надае царквы прыбраны, святочны выгляд. Мастачка акцэнтуе ўвагу на цэрквы Ушэсця не толькі кампазіцыйна, змясціўшы яе малюнак у цэнтры палатна, але таксама і колерам. Асноўныя тону ў карціне — чырвоны, белы і цёмна-карычневы (дарога); аднак мастачка выкарыстала і іншыя колеры.
Яркія, карнавальныя адценні зялёнага, бэзавага, жоўтага надаюць карціне эфект своеасаблівага асвятлення. Цяжка вызначыць адразу, які час дня, аднак па дарозе, на якой снег ужо паспеў растаць пад коламі праехалі машын, можна меркаваць, што гэта другая палова дня.
Сёння я доўга гуляла па горадзе і апынулася каля карціннай галерэі. Я зайшла туды, таму што не хацелася вяртацца дадому. Пераходзячы ад карціны да карціны, любавалася краявідамі, падоўгу затрымлівалася ў партрэтаў. Мне хацелася даведацца пра людзей, намаляваных на іх: чым яны займаліся, як жылі. Але я ішла да наступнай карціне і забывала ўжо пра тое, што мяне хвалявала некалькі хвілін таму. Новая карціна, новыя думкі.
І тут я ўбачыла гэтае палатно. Пра астатніх было забыта. «Царква Ушэсця на вуліцы Неждановой ў Маскве». Якая выдатная карціна! Я як быццам апынулася на гэтым ціхім маскоўскім скрыжаванні, паднялася ў майстэрню мастака і разам з ім стала любавацца царквой. Яна стаім на самым куце, на скрыжаванні дзвюх вуліц. Ружовыя сцены, пакрытыя белым снегам даху і купалы — усё гэта так прыгожа на фоне зялёных і сіняватых дамоў вакол яе.
Але яшчэ больш дзівіць, як гарманічна злучаюцца ў вялікім горадзе старадаўняя царква і сучасныя архітэктурныя рашэнні. Дома і царква дапаўняюць адзін аднаго, напаўняюць навакольную новым зместам. І сучасны мегаполіс ўспрымаецца ўжо зусім па-іншаму. Ён становіцца неяк бліжэй, радней ці што.
Але, нягледзячы на агульнае адзінства, царква Ушэсця мае першараднае значэнне. Яна як быццам узвышаецца над дамамі, над дрэвамі. Такое адчуванне, што неба ня над ёй, а яна лунае ў небе, не адрываючыся ад зямлі. Аблокі, такія ж рознакаляровыя, як і дома вакол царквы, не плывуць над ёй. Яны акружылі яе, зачапіліся за купалы і за крыжы на іх і замерлі, таму што царква накіравалася ўвысь, туды, куды нават яны не могуць падняцца. І ўсё вакол таксама накіравалася ўслед за царквой: дома, дрэвы. Толькі брудная дарога нагадвае, што каранямі і царква, і дрэвы, і будынкі вакол сышлі ў зямлю і моцна стаяць на ёй. Ногі на зямлі, а душа рвецца ў неба.
Як зачараваная, я доўга стаяла ля карціны. Адчуванне палёту не пакiдала мяне ні на хвіліну. Я выйшла з галерэі. Ад дрэннага настрою не засталося і следу. Душа спявала і рвалася ў палёт. Я адчувала дзіўную лёгкасць. Мне здавалася, што варта расправіць крылы і я палячу ўвысь. Заўтра зноў пайду ў галерэю і яшчэ раз палюбуюся на карціну. Цікава, ці паўстане зноў адчуванне лунання над зямлёй?